با توجه به حضور و مشارکت اقشار و گروه‌های مختلف مردم در بسیج و همچنین با توجه به پیشینه موفق بسیج در حوادث انقلاب و به ویژه هشت سال جنگ تحمیلی، بسیج می‌تواند در حوزه‌های مختلف کارآمدی داشته باشد. به گونه‌ای که مقام معظم رهبری، سال گذشته در گردهمایی بزرگ بسیجیان، بسیج را مظهر عظمت ملت و نیروی کارآمد درونی کشور دانستند و افزودند که توانایی‌های بسیج کارگشا و گره‌گشاست. در مجموع، در شرایط کنونی بسیج می‌تواند در زمینه‌های زیر در پیشرفت کشور نقش ایفا کند:

1-       در حوزه امنیتی و نظامی:وجود ارتش بیست میلیونی بسیجیان، بدون شک مهم‌ترین پشتوانه برای مجموعه نیروهای مسلح کشور است. در حوزه امنیت نیز بسیج در تأمین امنیت پایدار برای کشور بسیار توانمند است؛ زیرا علاوه بر اینکه در لایه‌های مختلف جامعه دارای نفوذ است، در حوادث گوناگون امنیتی نیز می‌تواند به مثابه پشتیبانی راستین برای نظام باشد، مانند نقشی که در مهار فتنه 88 ایفا کرد.

2-    در حوزه فرهنگی – اجتماعی:بدون شک مهم‌ترین حوزه فعالیت بسیج نیز در همین حوزه معنا می‌یابد. در این زمینه، سازمان بسیج نیز با توجه به نفوذ آن در بدنه جامعه و همچنین پیوند آن با مساجد می‌تواند در مقابله با جنگ نرم و عملیات روانی و رسانه‌ای دشمن مؤثر باشد، به ترویج سبک اسلامی ایرانی زندگی بپردازد، در حوزه‌های مختلف مانند تقویت ساخت درونی، اقتصاد مقاومتی و‌..‌. گفتمان‌سازی کند و در مجموع می‌تواند در بسط معارف و اندیشه‌های اسلامی در جامعه موفق باشد. هرچند تاکنون نیز اینگونه بوده است.

3-    در حوزه اقتصادی- عمرانی:در این حوزه نیز بسیج توانسته و می‌تواند در ایجاد زیرساخت‌های مهم اقتصادی برای کشور از جمله راه‌سازی و محرومیت‌زدایی از نقاط مختلف کشور مؤثر باشد که بهترین نمونه آن، تقویت و توسعه اردوهای جهادی است. بسیج همچنین می‌تواند با ایجاد بنگاه‌های کوچک زودبازده برای رفع بیکاری اقدام کند، در تقویت و توسعه بخش کشاورزی یاریگر کشاورزان و دولت باشد و در این زمینه‌ها نیز اقدامات قابل توجهی داشته است.