ایران؛ هدف جنگ­‌های ترکیبی غرب برای بی­‌ثبات‌سازی

درد مشترک ناشی از افزایش قیمت بنزین باعث شروع اغتشاشات بود، اما حس مشترک انسانی درباره کشته‌­ها به گونه‌­ای طراحی شده که ظرفیت احساسی بالایی ایجاد کند و تضمین کننده اقدامات خشن علیه نظام و نیروهای امنیتی در روزهای آتی باشد.

هادي نيوز:  با وجود آنکه در متون تولید شده اروپایی و آمریکایی به صراحت و یا تلویح، تأکید می‌شود «ایران» یکی از اهداف اصلی «نبرد ترکیبی» است و در حالی­که تجربه اغتشاشات دی­ماه 96 و آبان­ماه 98 به وضوح نشان داد نقشه چندوجهی دشمن به صورت جدی از سوی آنان پیگیری می‌­شود، اما تکرار واژه جنگ ترکیبی توسط مسئولان و نخبگان دانشگاهی، هنوز به ایجاد و طراحی سازوکار مقابل‌ه­ای روشنی منجر نشده است.

همان­گونه که گزارش مؤسسه رند به کشورهای اروپایی در مورد تبیین روش‌های دشمنان برای عموم مردم توصیه کرده[1]، مقابله با جنگ ترکیبی، علاوه بر نبرد اطلاعاتی و مدیریت فضای مجازی، نیازمند ایجاد درک عمومی از تهدیدات و تقویت همگرایی ملی در میان آحاد مردم است.

در تبیین شیوه­‌های طراحی اطلاعاتی آمریکایی‌­ها می‌توان به کتاب جنگ جهانی اطلاعاتی دوم، نوشته ایگور پانارین از افسران اطلاعاتی بازنشسته اشاره کرد. پانارین روش اجرایی شده را شامل مراحل زیر می داند:

شناسایی نقاط ضعف و آسیب­‌پذیری­‌های کشور هدف،

تلاش برای تعمیق شکا‌فها و آسیب‌پذیری‌­ها از طریق اثرگذاری نرم بر جامعه هدف،

ایجاد توانایی برای مانور اجتماعی و هدایت توده­‌ها از طریق اقدام هدفمند در فضای مجازی،

دستکاری اطلاعاتی،

چینش اخبار درست با اخبار دستکاری شده،

برای رساندن توده‌ها به برداشت‌های نادرست،

همان­گونه که غربی­‌ها تأکید دارند؛ در نمونه ایران، سرویس‌­های اطلاعاتی توانسته‌­اند در سلسله اقدامات ترکیبی، رسانه­‌ها، شبکه­‌های اجتماعی، تحلیل‌­گران و سازمان‌­های بین‌­المللی را علیه ایران همگرا کرده و در این چارچوب،  فضا را برای اقدام هدفمند در فضای مجازی از طریق ترولینگ[2] منافقین از تیرانا، مرکز اعتدال عربستان و ... آماده نماید. یعنی در الگوی جنگ ترکیبی آمریکایی‌­ها، تاکتیک  Swarming نقش مهمی خواهد داشت.[3]

بر خلاف روش­‌های سنتیِ خطی، تکنیک هجمه به صورت ترکیبی است. البته هدف از هجمه اولیه، ایجاد سردرگمی و اختلال در تصور از صحنه­‌ی نبرد و نهایتاً ایجاد خطای محاسباتی است تا مراحل بعدی با مانع کمتری روبرو شود. خطای محاسباتی، باعث سهل‌­الوصول شدن هدف اصلی نبرد ترکیبی است.

ملزومات حیاتی اجرای الگوی آمریکایی­‌ها در ایران، در درجه اول ایجاد حس مشترک علیه حاکمیت است. در این بخش تمرکز رسانه‌­ها بر ابعاد انسانی مانند کشته شدن انسان‌­ها و تأکید بر دروغ بزرگ 1500 کشته، دستور مقامات عالی نظام برای مقابله خشن با تظاهر کنندگان و ... ارتباط مستقیمی با میزان قوت و فراگیری «حس مشترک» دارد.

درد مشترک ناشی از افزایش قیمت بنزین باعث شروع اغتشاشات بود اما حس مشترک انسانی درباره کشته‌­ها به گونه‌­ای طراحی شده که ظرفیت احساسی بالایی ایجاد کند و تضمین کننده اقدامات خشن علیه نظام و نیروهای امنیتی در روزهای آتی باشد.

نیاز دوم طرح اطلاعاتی آمریکایی­‌ها، تضمین ساز و کار ارتباطی در فضای مجازی و به ویژه شبکه­های اجتماعی است. نقش ابزار ارتباطی در دو بعد بسیار مهم از منظر الگوی Swarming قابل ارزیابی است.

نخست کمک به ایفای نقش هدایت­‌گری توسط نیروهای Swarm که در این زمینه ترول‌های منافقین ساکن آلبانی، سلطنت طلبان، کومله و دمکرات و ... نقش مهمی دارند. در این مرحله «ترولینگ ترکیبی» نقش مهمی بر عهده خواهد داشت.

در مرحله بعدی کاربران عادی و میلیونی در فضای مجازی قرار دارند که بدون آنکه اهمیت دهند و یا حتی متوجه شوند منشأ پیام کیست و چه هدفی از ایجاد احساسات غلیظ و تند علیه حکومت دارند؛ به بازنشر آن و گسترش احساس تنفر کمک می کنند.

البته ترول­‌ها غیر از درج یک­طرفه اخبار و اطلاعات، در مناظرات و مباحثات مجازی جمعی نیز شرکت کرده و بر مخاطبین تاثیرگذاری می نمایند. در تکنیک اخیر، مخاطبین، عنصر انسانی را در پس هویت مجازی به صورت زنده تر درک می کنند و به همین دلیل تاثیرگذاری بیشتر می‌شود.

برخی گروهک­‌های تروریستی مانند منافقین با استفاده از ظرفیت حضور 1400 نفر تمام وقت در فضای مجازی توانسته‌­اند این نقش را بیشتر از سایر گروه‌های ضدانقلاب بازی کنند. اینکه عناصر ضدانقلاب در بستر تلگرام، واتساپ و اینستاگرام به صراحت از لزوم استفاده از اراذل و اوباش در اقدامات مسلحانه تأکید می کنند و یا سعی در سازماندهی زنان و نوجوانان زیر 17 سال در اقدامات خشن و ایذائی دارند؛ به این معناست که نظام درگیر مخمصه بد و بدتر گردد؛ چرا که در صورت رواداری و تساهل نسبت به آشوب و خرابکاری، عملاً به شکست اقتدار امنیتی و ثبات کشور تن داده و در صورت برخورد مقتدرانه نیز؛ بار روانی دستگیری و بازداشت زنان و نوجوانان را باید به جان بخرد و به صورت گسترده تحت فشارهای رسانه­‌ای قرار گیرد.

اما هدف اصلی غرب از این سلسله اقدامات پیچیده و چندبعدی چیست؟ آیا براندازی جمهوری اسلامی ایران و جایگزینی آن با یک حکومت مقتدر همگرا با غرب مدنظر آمریکایی‌­هاست؟ جواب این پرسش را خود غربی‌­ها به صورت مکرر پاسخ داده‌­اند؛ خیر!

هدف از اقدامات ترکیبی، بی­‌ثبات‌­سازی، کاهش قدرت ملی، ایجاد امکان تجزیه کشور و عدم امکان تسلط دولت قدرتمند مرکزی در سال‌های آینده می باشد. در ویدیوی آموزشی ناتو تأکید می شود هدف از سلسله اقدامات ترکیبیِ پروپاگاندا، فریب، خراب­کاری و تاکتیک‌­های غیرنظامی و ... بی‌­ثبات‌­سازی در کشور هدف است. پروفسور ژولیان لیندلی متخصص همکار ناتو نیز فلسفه نبرد ترکیبی را بی‌­ثبات و مقطوع کردن حاکمیت مستقر بیان می‌کند.

حتی خود کشورهای غربی و به خصوص آمریکا که از طریق تاکتیک‌های «جنگ ترکیبی»، و تکنیک موسوم به Active Measures و Swarming در حال ایجاد ناامنی در ایران، عراق و لبنان هستند؛ اذعان دارند که خود آنها نیز در مقابل اینگونه اقدامات بسیار آسیب­‌پذیر هستند! تأکیدات مکرر غربی­‌ها درباره اقدامات روسیه در فضای مجازی برای ایجاد آشوب‌های اجتماعی در همین چارچوب است[4].

اروپایی­‌ها و آمریکایی‌­ها، در مورد راهکارهای مقابله با فعالیت‌های روسیه در فضای مجازی تأکید دارند که باید به صورت جدی وارد مدیریت فضای مجازی شد. اذعان فرانسوی­‌ها به از کار انداختن 750 هزار آی­دی ناشناس، دستکاری در فیسبوک، توئیتر و اینستاگرام برای حذف اخبار جعلی و ... از جمله اقداماتی است که به صراحت توسط مقامات فرانسوی به آن اذعان شده است.

البته این کشورها نیز اصرار دارند که نمی توان صرفاً با اقدامات امنیتی و سلبی با تحرکات دشمن مقابله کرد. در گزارش مشترک وزارتخانه­‌های امور خارجه و دفاع فرانسه تأکید شده که جامعه مدنی و نخبگان غیر دولتی موظف‌اند هم‌راستا با رسانه­‌های جریان اصلی برای حفظ ثبات و امنیت کشور؛ به شیوه­ای مسئولیت‌­پذیر وظایف خود را شناخته و به آن عمل کنند[5].

بنابراین لازم است نخبگان دولتی و غیردولتی، جمعیت‌های مرجع، سلبریتی‌­ها و همچنین شهروندان ضمن تقویت آگاهی عمومی و آشنایی با شیوه فعالیت دشمنان در فضای مجازی، سعی در تولید محتوایی داشته باشند که ایجاد همگرایی، اعتماد عمومی و وفاق ملی در آن رعایت شده باشد.

واقعیت‌های صحنه نشان می­‌دهد اگر در روزهای آتی، حافظان امنیت، تمرکز لازم را نداشته باشند و اقتدار امنیتی نظام با اقداماتی به ظاهر مشروع مانند برگزاری مراسم گسترده عزاداری و چهلم کشته شدگان خدشه‌­دار شود؛ به سرعت شاهد گسترش اقدامات خشن و تروریستی خواهیم بود. با وجود این واقعیت مهم اما تصمیم سازان و تصمیم گیران کشور باید به یاد داشته باشند که راهکار اصلیِ برون رفت از این پروژه؛ ایجاد آگاهی و بصیرت­ عمومی در مورد نقشه‌های ترکیبی دشمنان بر آسیب‌­پذیری­‌های واقعی ناشی از فشار اقتصادی بر مردم عادی است.

مسأله‌­ای که متاسفانه در کشمکش‌­های اخیر مغفول مانده و باعث شد تا نخبگان سیاسی، جمعیت‌­های مرجع و سلبریتی‌­ها، به جای تمرکز بر حل مشکلات اقتصادی، بیکاری، گرانی و ... بیشترین نقش تخریبی را در کاهش اعتماد عمومی و سرمایه اجتماعی داشته باشند.

اگر فرصت کنونی برای ترمیم نابسامانی‌­های رفتاری نخبگان ادامه یابد و شاهد عدم درک شرایط توسط آنان باشیم؛ فردا شرایطی است که در آن همگی متضرر خواهیم بود. نگاهی به اطراف، این حقیقت را اثبات می‌کند!

[1] - نگاه کنید به گزارش مؤسسه رند با عنوان: Understanding Russian "Hybrid Warfare" And What Can Be Done About it

[2] ترولینگ: فعالیت سازمان یافته در اینترنت به وسیله تعداد انبوهی اکانت جعلی که عملیات تاثیرگذاری مشخصی را از بستر اینترنت پیگیری می کند.

[3] - نگاه کنید به یکی از گزارش‌های پژوهشی مؤسسه رند با نام Swarming &Future of Conflict و همچنین مقاله خانم ثریا سیه­پور اولریش در «آمریکن هرالد تریبیون» که با عنوان «ناآرامی‌­های ایران: اعتراضات و تحریکات» که با استناد به کتاب موسسه رند به نگارش در آمده است.

[4] - نگاه کنید به گزارش ناتو با عنوان: Social Media As A Tool Of Hybrid Warfare (2016)

[5] - نگاه کنید به گزارش مؤسسه «ایرسم» وابسته به وزارت دفاع و مرکز تحلیل و موسسه «کپس» متعلق به وزارت امور خاجه فرانسه در تاریخ 4 سپتامبر 2018، که به‌طور رسمی گزارشی را تحت عنوان «دست‌کاری اطلاعات، چالشی برای دموکراسی ما» ارائه کرده‌اند.

فارس

دیدگاه ها

  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید در وب منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.