در میان همکاران ولولهای به پا شده بود و تعدادی می خواستند چند روزی را مرخصی بگیرند تا خودشان را به پیادهروی اربعین برسانند. آنهایی که مرخصی داشتند توانستند بروند ولی بقیه مجبور شدند بمانند. چند نفری هم بودند که برایشان مهم نبود و حتی آنهایی را هم که مرخصی نداشتند دلداری میدادند که اشکالی ندارد، نرفتی هم نرفتی، اگر کارت را درست انجام دهی برای امام حسین بس است. حتما که نباید به زیارت رفت». بعضیها تاب و تبشان کمتر میشد و ترجیح میدادند که همینجا بمانند و و به مردم خدمت کنند، به قول خودشان اینطوری هم میتوانستند ثواب کنند و وظیفهشان را نسبت به امام انجام دهند.
این سوال برایم ایجاد شد که چرا رفتن به زیارت امام حسین(ع) در اربعین، این همه طرفدار دارد. اصلا مگر روزهای دیگر سال نمیشود رفت؟ ضرورت زیارت در اربعین چیست؟
ثواب زیارت در اربعین
امام صادق(ع) درباره ثواب زیارت امام حسین(ع) با پای پیاده میفرمایند: کسى که با پای پیاده به زیارت امام حسین(ع) برود، خداوند به هر قدمى که برمىدارد یک حسنه برایش نوشته و یک گناه از او محو مىفرماید و یک درجه مرتبهاش را بالا مىبرد، وقتى به زیارت رفت، حق تعالى دو فرشته را موکل او مىفرماید که آنچه خیر از دهان او خارج میشود را نوشته و آنچه شر و بد است را ننویسند و وقتى برگشت با او وداع کرده و به وى مىگویند: اى ولىّ خدا! گناهانت آمرزیده شد و تو از افراد حزب خدا و حزب رسول او و حزب اهلبیت رسولش هستی، به خدا قسم! هرگز تو آتش را به چشم نخواهی دید و آتش نیز هرگز تو را نخواهد دید و تو را طعمه خود نخواهد کرد.(1)
در روایتی از امام حسن عسکری(ع) آمده است که یکی از نشانههای فرد شیعه زیارت امام حسین(ع) در روز اربعین است. هم چنین ثواب پیادهروی برابر با با ثواب آزاد کردن 1000 بنده در راه خدا، اجر 1000 تن از شهدای جنگ بدر، 1000 حج مقبول و درج شدن نام فرد در اعلی علیین است.(2)
برای رفتن به سفر حج لازم است که فرد استطاعت مالی و جانی داشته باشد؛ یعنی باید از نظر جانی ضرری برای او نداشته تا فرد مستطیع باشد، ولی طبق روایات وقتی در زمان حاکمان جور، عدهای از امام صادق (ع) در مورد زیارت سیدالشهدا با وجود ترس ازسخنچینان و عوامل حکومتی سوال کردند، امام اذن رفتن دادند.(3) پس معلوم میشود ضرورتی برای شرکت در اربعین حتی با وجود خطر،است که در حج این ضرورت نیست.
ریشه تاریخی پیادهروی
پیادهروی و زیارت حرم مطهر امام حسین (ع) در روز اربعین ریشه تاریخی دارد چرا که جابر بن عبدالله انصاری و عطیه عوفی در سال ۱۲۸۱ قمری با پای پیاده از مدینه حرکت کردند و در صبح اولین اربعینی که از شهادت حضرت سیدالشهدا (ع) میگذشت، به کربلا رسیدند و طبق آنچه که در منابع شیعه معتبر مشهود است در روز اربعین حضرت زینب کبری (س) و امام سجاد همراه با هشتاد و چهار نفر وارد کربلا شدند و پس از گفتگو با جابر عبدالله انصاری، قبر مطهر امام (ع) را زیارت کردند و از آنجا زیارت اربعین آغاز شد.
سید محمدعلی قاضی طباطبایی، راهپیمایی اربعین را سنت و رفتار مداومِ شیعیان از زمان ائمه دانسته که در زمان بنیامیه و بنیعباس نیز به این حرکت پایبند بودهاند. پیاده روی اربعین پس از این در برههای از زمان به ورطه فراموشی سپرده میشود و در نهایت توسط «شیخ میرزا حسین نوری» دوباره احیا میشود. این عالم بزرگوار اولین بار در عید قربان به پیادهروی از نجف تا کربلا اقدام کرد که ۳ روز در راه بود و حدود ۳۰ نفر از دوستان و اطرافیانش وی را همراهی میکردند، نیز با وی بودند. «محدث نوری» از آن پس تصمیم گرفت، هر سال این کار را تکرار کند، ایشان آخرین بار در سال ۱۳۱۹ هجری با پای پیاده به زیارت حرم اباعبدالله حسین (علیه السلام) رفت. نویسنده کتاب ادب الطف در گزارشی از مراسم اربعین در کربلا، اجتماع در این مراسم را به اجتماع مسلمانان در مکه تشبیه و به حضور هیئتهای عزاداری در آن اشاره کرده که برخی به ترکی، عربی، فارسی و اردو مرثیه میخواندهاند. ادب الطف در سال ۱۳۸۸ق/۱۹۶۷م منتشر شده و نویسنده آن، جمیعت راهپیمایان اربعین را بیش از یک میلیون نفر تخمین زدهاست.(4)
همایش اربعین مقدمهای برای ظهور
امام زمان(عج) که ظهور فرمود، پنج ندا میکند به اهل عالم، «اَلا یا اَهلَ العالَم اِنَّ جَدِی الحُسَین قَتَلُوهُ عَطشاناً، اَلا یا اَهلَ العالَم اِنَّ جَدِی الحُسَین سحقوه عدوانا» امام زمان خودش را به واسطه امام حسین(ع) به همه عالم معرفی میکنند، بنابراین در آن زمان باید همه مردم عالم، حسین(ع) را شناخته باشند(5)
مسلمانان چگونه میتوانند سیدالشهدا را به همه جهانیان معرفی کنند، ان هم زمانی که رسانههای غربی شیعیان را تروریست خوانده و حقیقت را بایکوت میکنند؟
همایش بزرگ پیادهروی اربعین، جایی است که هم پذیرای مسلمانان اقصی نقاط جهان است و هم بسیاری از غیر مسلمانان در آن شرکت میکنند و چشمان مردم کشور خود را با فردی به نام امام حسین(ع) که در اوج مظلومیت به شهادت رسیدند روشن میکنند. وقتی که همه دنیا با چشمش این حماسه بزرگ را ببیند به سمت اسلام ناب کشیده میشود. اینجاست که قطرههایی که هوای پیوستن به دریا را دارند، میآیند و همگی دلهایشان را متوجه یک چیز میکنند. این وحدت کلمه است، همان وحدتی که امام خمینی (ره) آن را سرآغاز پیروزی میدانستند.
راهپیمایی اربعین، همانند رزمایشی است که هم تولید قدرت برای مسلمانان می کند و هم اثر سیاسی- نظامی دارد؛ اینهایی که امروز پیاده به سمت حرم امام حسین(ع) می روند همانند مدافعان حرم هستند که با کارشان به دشمن خط و نشان می کشند و با صدای بلند می گویند که ارتش امام حسین(ع) برای دفاع از حرم حضرت زینب(س) آمادگی کامل دارد.
وظیفه ما چیست؟
فکر میکنید کدام ضروریتر است؟ ماندن در محل کار و خدمت به خلق خدا یا رفتن به پیادهروی و نشان دادن بزرگی و عزت مسلمانان. همانطور که شرکت در پیادهروی 22 بهمن واجب نیست شرکت در این همایش هم واجب نشده، ولی ما روز 22 بهمن برای نشان دادن عزت و بزرگی کشورمان در مقابل دشمنان به خیابانها میآییم و راهپیمایی میکنیم.اربعین واجب نیست اما محل امتحان ماست؛ مثل امتحان اصحاب حسین(ع) در شب عاشورا. امام از تاریکی شب استفاده کردند و فرمودند فردا روز کشته شدن همه ماست هر کس کاری دارد و نمیخواهد بماند، برود. چرا عدهای ماندند و از جان و مال و خانواده خود گذشتند و در رکاب امام شهید شدند؟
هر کسی کاری برای امام حسین(ع) انجام داد، چند برابرش را دریافت کرده است و هیچ وقت ائمه مدیون ما نماندهاند. عاطفه شدید ما به امام انعکاس محبت شدید او به ماست. دست من و تو نیست اگر عاشقش شدیم/ خیلی حسین زحمت ما را کشیده است.
.
منبع:
گزیدهای از سخنان حجتالاسلام پناهیان
(1) کاملالزیارات، ص134
(2) سایت آخرین خبر
(3) پایگاه اطلاعرسانی حوزه
(4) باشگاه خبرنگاران جوان
(5) صدا و سیمای مرگز ایلام
آخرین اخبار