به گزارش پایگاه خبری هادی نیوز به نقل از جهان نیوز : آیت الله رئیسی، رئیس جمهور کشورمان به تازگی در سفری فشرده عازم قاره آفریقا شد. وی در جریان این سفر، از سه کشور آفریقایی کنیا، اوگاندا و زیمبابوه بازدید کرد و البته که توافقات و یادداشت تفاهم های زیادی(21 سند همکاری) نیز میان ایران و کشورهای آفریقایی مذکور به ویژه با محوریت حوزه های تجاری و اقتصاد به امضا رسیده است. بسیاری از ناظران و تحلیلگران بر این باورند که سفر اخیر رئیس جمهور ایران به قاره آفریقا را بایستی در راستای سیاستِ کشف مناطق و ظرفیت های مغفول در عرصه دیپلماسی بین المللی ایران ارزیابی کرد که البته این رویکرد، پیشتر نیز نمودهای خود را در قالب کنشگری فعال دولت سیزدهم جهت فعال سازی ظرفیت های مناطقی نظیر آسیای مرکزی و یا منطقه آمریکای لاتین نیز نشان داده است. رویکردی که در سطح کلان به دنبال متنوع کردن فرصت های اقتصادی و البته ظرفیت های صادراتی کشورمان است. با این همه، جدای از تحرک قابل توجه سیاست خارجی دولت سیزدهم جهت توسعه روابط با کشورهای آفریقایی، یک نکته اساسی دیگر نیز وجود دارد و آن این است که ملل و دولت های آفریقایی نیز اقبال قابل ملاحظه ای را جهت توسعه مراودات خود با ایران دارند. در این راستا، آن ها به طور خاص تحت تاثیر چهار محرک و مولفه عمده و محوری نیز هستند که در ادامه به آن ها اشاره می شود. یک: مقرون به صرفه بودن تجارت با ایران برای آفریقا ایران از جمله کشورهای در حال توسعه است که از ظرفیت های تولیدی و صنعتی قابل توجهی برخوردار است. این کشور در حوزه های مختلف اقتصادی، فناوری، علمی و راهبردی، از ظرفیت های مهمی برخوردار است و می‌تواند امکانات قابل ملاحظه ای را در اختیار کشورهای آفریقایی که به شدت تشنه توسعه هستند قرار دهد. در این رابطه ایران به طور خاص از دو منظر از نگاه کشورهای آفریقایی شریکی جذاب است: اولا، ایران می تواند نیازهای توسعه ای و البته نیاز ملل آفریقایی به کالاها وخدمات مختلف را با قیمت های مقرون به صرفه در قیاس با همتایان غربی خود تامین کند. مساله ای که برای کشورهای آفریقایی مزیت بسیار بزرگی است و آن ها می توانند با هزینه کردهای به مراتب کمتر در رابطه با کشورهای غربی، نیازهای خود را از ایران تامین کنند. دوم اینکه ایران می تواند شرایط پرداختی بسیار مساعدی را نیز برای ملل آفریقایی فراهم کند. از این منظر نیز آفریقا در رابطه با پرداخت بدهی های خود به ایران، با شرایط به مراتب منعطف تری در قیاس با کشورها و شرکت‌های غربی و شرقی رو به رو است.

دو: عدم تعیین پیش شرط از سوی ایران جهت توسعه روابط تجاری با آفریقا یکی از چالش های جدی که کشورهای آفریقایی در سال های اخیر تجربه کرده و همچنان نیز می کنند، گرفتار شدن آن ها در قالب رقابت میان قطب های اصلی قدرت در جهان فعلی و به طور خاص آمریکا و چین است. در این راستا، به طور خاص قدرت های غربی پیش شرط های گسترده ای را چه از منظر رقابت های خود با چین و چه جهت تسهیل نفوذ اقتصادی خود در کشورهای آفریقایی، برای این دسته از کشورها برای توسعه روابط تجاری با آن ها تعیین می کنند. در این فضا، ایران به مثابه کشوری که از ظرفیت های اقتصادی قابل ملاحظه ای برخوردار است، عملا با شرایطی مساعد و عاری از هرگونه پیش شرط و فشار، وارد تجارت با کشورهای آفریقایی می شود که این مساله خود فضای مانور خوبی را برای کشورهای آفریقایی فراهم می سازد. سه: اشتراکات تاریخی ایران و آفریقا مولفه های تاریخی از جمله مسائلی هستند که نقشی قابل توجه در تسهیل و تسریع روابط کشورها درعرصه بین‌المللی بازی می کنند. در این راستا، گذری به تاریخ نشان می دهد که ایرانی ها از گذشته تاریخی قالب توجهی در قاره آفریقا و به طور خاص کشورهای شرق و شمال آفریقا برخوردارند و هنوز هم آثار تمدنی به جا مانده از حضور ایرانیان در جای جای قاره آفریقا قابل مشاهده است. جدای از این مساله، ایران و کشورهای آفریقایی تا حد زیادی قربانی سیاست ها و رویه های استعماری مخصوصا قدرت های غربی نیز بوده اند. مساله ای که سبب شده تا رویه های ضدامپریالیستی در این کشورها بسیار قدرتمند باشد و البته که در جریان سفر اخیر رئیس جمهور کشورمان به 3 کشور آفریقایی کنیا، اوگاندا و زیمبابوه هم شاهد اشارات متعدد مسوولان کشورهای مذکور نسبت به این مساله بوده ایم. از این منظر، نوعی بستر و زمینه تاریخی و سیاسی مشترک و مطلوب نیز جهت توسعه روابط ایران با کشورها و ملل آفریقایی وجود دارد که خود می تواند کاتالیزور موثری جهت تسهیل و توسعه روابط دو طرف باشد.

چهار: اراده آفریقا جهت تطابق خود با واقعیت های جدید نظام بین الملل در نهایت باید گفت که بر کسی پوشیده نیست که جهان کنونی و به طور خاص نظام بین الملل، در حال تجربه تغییرات شگرفی است. در این راستا، یکی از محورهای اصلی این تغییر در سطح قدرت های اصلی و مسلط در نظام بین الملل، تضعیف فزاینده موقعیت قدرت های غربی و مخصوصا آمریکا و متعاقبا تقویت بیش از پیش قدرت‌های نوظهور شرقی است. در این چهارچوب، قاره آفریقا نیز عملا آزادی عمل بیشتری را در گذار تاریخی جهان کسب کرده و در عین حال سعی دارد از فرصت های بیشتری که پیش روی آن قرار دارند نهایت استفاده را ببرد و البته که خود را با روندهای آتی حاکم بر نظام بین الملل بیش از پیش هماهنگ سازد. از این منظر نیز توسعه روابط آفریقا با کشوری نظیر ایران، گزینه ای مطلوب، مفید و راهبردی برای کشورها و ملل آفریقایی به نظر می رسد.

انتهای پیام/*