نامزدهای خبرگان رهبری را چهره‌هایی تشکیل می‌دهند که دارای جایگاه فقاهت و اجتهاد بوده و طبیعی است که چنین شخصیت‌هایی از وجاهت و اعتبار خاصی نزد مردم برخوردار بوده و همین جایگاه است که پشتوانه معتبری برای این مجلس به حساب می‌آید تا در زمان لازم، برآیند این اعتبار، پشتوانه‌ای برای ولایت فقیه باشد.

با فرارسیدن زمان ثبت نام داوطلبان انتخابات مجلس خبرگان رهبری از پنج‌شنبه 26 آذر آغاز و تا 2 دی ادامه می‌یابد، روند این انتخابات وارد مرحله‌ای جدی شده و به تدریج رقابت‌های انتخاباتی اوج خواهد گرفت. گفتنی است؛ فعالیت هیات‌های اجرایی انتخابات مجلس خبرگان از 21 آذر آغاز شده است. هیات‌های اجرایی پس از پایان مهلت ثبت‌نام ظرف یک دوره زمانی 10 روزه صلاحیت داوطلبان را بر اساس استعلامات مراجع چهارگانه مجلس در قانون (نیروی انتظامی، قوه قضاییه، وزارت اطلاعات و سازمان ثبت‌احوال) بررسی می‌کنند. پس از بررسی صلاحیت داوطلبان در هیات‌های اجرایی، بررسی صلاحیت داوطلبان در هیات‌های نظارت و پس از آن در شورای نگهبان انجام خواهد شد که این روند تا 5 اسفند ادامه خواهد یافت. نامزدهای تایید صلاحیت شده بعد از این تاریخ خواهند توانست با آغاز تبلیغات برای تکیه زدن بر 88 صندلی مجلس خبرگان رقابت نموده و منتظر کسب رای توسط مردم باشند.

در این بین باید به این نکته توجه جدی نمود که انتخابات مجلس خبرگان رهبری تفاوت‌هایی با دیگر رقابت‌های سیاسی دارد.

نامزدهای خبرگان رهبری را چهره‌هایی تشکیل می‌دهند که دارای جایگاه فقاهت و اجتهاد بوده و به همین واسطه از جایگاه ممتازی در جامعه برخوردارند. اغلب این افراد از بزرگان و مدرسین حوزه علمیه و دانشگاه بوده و یا امامت جمعه و جماعت را در شهرهای کوچک و بزرگ برعهده دارند. طبیعی است که چنین شخصیت‌هایی از وجاهت و اعتبار خاصی نزد مردم برخوردار بوده و همین جایگاه است که پشتوانه معتبری برای این مجلس به حساب می‌آید تا در زمان لازم، برآیند این اعتبار، پشتوانه‌ای برای ولایت فقیه باشد.

همین شرایط می‌طلبد تا مفهوم رقابت انتخاباتی در این انتخابات به گونه‌ای دیگر طرحریزی شود که حاصل آن تضعیف وجاهت ائمه‌جمعه و علما و بزرگان حوزه و دانشگاه نگردد. حتی اگر با نگاه کارکردگرایانه صرف نیز به این عرصه بنگریم، باز هم حفظ و صیانت از اعتبار و وجاهت مجلس خبرگان و اعضای محترم آن برای تثبیت امنیت و اقتدار کشور ضروری بنظر می‌رسد.

از سویی دیگر رقابت‌های انتخاباتی با نوعی رویکرد انتقادی و ادبیات نقادانه آمیخته است که گاه متاسفانه مرزهای تخریب و سیاه نمایی را نیز در می‌نورد و سایه سیاه کینه و اختلاف و کدورت را بر قلب‌ها می‌گستراند که حاصلی جز اعتبارزدایی از نمایندگان منتخب به همراه نخواهد داشت.

حال تصور شود که همین شیوه رقابت انتخاباتی که در میدان‌های مختلفی چون انتخابات ریاست جمهوری، مجلس شورای اسلامی و شوراهای اسلامی شهر و روستا حاکم است، دقیقا در این انتخابات نیز جاری شود! در این شرایط معلوم نیست که چه زمین سوخته‌ای بعد از پایان انتخابات برای سرمایه‌های علمی و اخلاقی کشور به جای خواهد ماند!

دلیل طرح این مساله و حساسیت‌های ایجاد شده در این زمینه آن است که این دوره از انتخابات مجلس خبرگان رهبری با ادوار گذشته تفاوت‌هایی یافته است. مهمترین این تفاوت‌ها آن است که اولین دوره‌ای است که شاهد همزمانی برگزاری انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان هستیم. و با توجه به رقابتی بودن شدید انتخابات مجلس، احتمال تاثیرپذیری انتخابات خبرگان از آن نیز بسیار بالا است و همان فضای دو قطبی می‌توانند به این حوزه نیز سرریز شود.

از سویی دیگر رقابت سیاسی بین گروه‌های سیاسی کشور در این دوره از انتخابات به اوج رسیده است و برنامه‌ریزی برای کسب قدرت در انتخابات خبرگان نیز نسبت به گذشته افزایش یافته است! همین امر موجب شده تا فضای رقابت انتخاباتی مجلس خبرگان بیش از گذشته سیاسی شود.

تغییرات نسلی و ورود چهره‌ای جوان‌تر نیز بر عوامل پیشین افزون شده است، چرا که رقابت و جوانی رابطه معناداری با هم داشته و هم آنکه حضور چهره‌های وزین گذشته که مورد پذیرش همه جریان‌های سیاسی بودند، جای خود را به چهره‌های جدیدی داده که از چنین جامعیتی برخوردار نیستند، لذا اختلافات فهرست‌ا زیاده بوده و از اسامی مشترک لیست‌ها کاسته خواهد شد و همین امر در رقابتی شدن خواهد افزود.

حاصل آنکه شرایط نگران کننده ای در مسیر انتخابات مجلس خبرگان وجود دارد که اگر مدیریت و مهار نشود، می‌تواند در  اعتبارزدایی از این مهمترین مجلس تصمیم‌‌گیری در کشور اثرگذار باشد.

لازمه عبور از این وضعیت و کاستن از عوارض آن، این است که همه جریان‌ها و فعالین سیاسی کشور با نگاهی فراجناحی و مبتنی بر منافع ملی به این میدان بنگرند و تلاش نمایند تا از دوقطبی سازی ناصواب این میدان بکاهند. ملت نیز با هوشیاری بازی خورده جریان‌های سیاسی که مصالح زودگذر را بر مصالح بلندمدت ترجیح می‌دهند نباشند. نامزدهای محترم نیز با توجه به دغدغه‌های برشمرده هوشیارانه وارد میدان رقابت‌های انتخاباتی شوند.

مهدی سعیدی

پایگاه بصیرت