برای پاسخ به این سؤال ابتدا باید به اهمیت دریاها و آبهای آزاد اشاره کرد که مهمترین آنها عبارتند از:
1- دریاها مسیر اصلی تجارت جهانی هستند، به گونهای که بیش از 90 درصد تجارت جهانی از طریق دریا صورت میگیرد.
2- دریاها مهمترین منبع نفت، گاز و همچنین بزرگترین منبع تولید غذا و داروی دنیا هستند.
3- در ارتباط با اهمیت دریا برای ایران نیز باید گفت که 31 درصد از مرزهای کشور را مرزهای دریایی و حدود 93 درصد تجارت خارجی کشور از طریق دریا صورت میگیرد؛ بنابراین دریاها و آبهای آزاد برای ایران از لحاظ اقتصادی و امنیتی - سیاسی اهمیت دارند.
در ارتباط با جواب اصلی سؤال نیز باید گفت که:
1- با توجه به حضور ناوگانهای نظامی بیگانه و فعالیتهای دزدان دریایی در مناطق پیرامونی دریایی ایران، اهمیت نیروی دریایی قدرتمند خود را نشان میدهد.
2- از سوی دیگر، براساس سند چشمانداز توسعه ایران، این کشور باید در سال 1404 قدرت اول منطقه باشد و این یعنی ایران در افق تعیینشده از نظر همه مؤلفههای قدرت ملی بایستی بالاتر از همه قدرتهای منطقه باشد. برای تحقق این مهم ایران نیازمند گسترش روابط اقتصادی خود با دنیا است که برای این منظور و با توجه به وضعیت منطقه، باید قدرت دریایی خود را تا حد راهبردی ارتقا دهد.
3- همچنین دستیابی به قدرت اول منطقه بدون شک مستلزم وجود ثبات و آرامش در محیط پیرامونی جمهوری اسلامی ایران است و مسلم است که تحقق این امر نیازمند نیروی دریایی قدرتمند است.
4- اهمیت یا پیامد دیگر برخورداری از نیروی دریایی راهبردی به دلیل نقشی است که این نیرو میتواند در روند شکلگیری نظم جدید منطقهای داشته باشد. به این معنا که اگر قرار است جمهوری اسلامی ایران در شکلگیری نظم جدید منطقهای مؤثر باشد و تلاش کند تا نظم مطلوب خود را در منطقه شکل بدهد، نیازمند حضور قدرتمندانه در منطقه است که این حضور را نیروی دریایی راهبردی تأمین میکند.
در مجموع باید گفت که نیروی دریایی از دو جهت؛ 1- تأمین منافع اقتصادی، امنیتی - سیاسی و 2- مقابله با نفوذ بیگانگان در منطقه حائز اهمیت است. در صورت اول، ابزاری است برای تقویت ساخت درونی نظام اسلامی و در صورت دوم، نشانگر اقتدار نظامی جمهوری اسلامی ایران است و در هر دو صورت باعث افزایش اقتدار بینالمللی نظام اسلام و همچنین افزایش قدرت چانهزنی آن میشود.
دیدگاه ها