شروع دهمین دور مذاکرات هستهای نمایندگان ایران با گروه 1+5 در وین از 27 آبانماه، بیم و امیدهای تقریباً برابری را در رسیدن به توافق جامع ایجاد کرد که با سخنان روز گذشته اوباما، امیدها به یأس تبدیل شد. اوباما در گفتوگو با شبکه ایبیسی نیوز بهصراحت اعلام کرد: «موضع آمریکا در قبال تحریمها، با موضع ایران متفاوت است. ایران بهدنبال لغو فوری تحریمها، بلافاصله پس از امضای توافق جامع است؛ اما این، موضع آمریکا نیست و آمریکا درباره این موضع خود مذاکره نمیکند.» ظاهر این جملات، تیر خلاص زدن به مذاکرات است که بهنظر میرسد با دو هدف بیان شده است: یکی اینکه اوباما در لحظات پایانی مذاکرات، خواست با این اظهارات از آخرین برگ برای فشار بر ایران استفاده کند و بهنحوی با تهدید ضمنی، نظر ایران را برای پذیرش دیدگاه آمریکا جلب نماید؛ که موفق نشد. هدف بعدی اوباما قدرتمند نشان دادن خود در داخل و خارج آمریکا است. وی با علم به اینکه در هر صورت، این مذاکرات ادامه پیدا میکند و در نقطهای باید نظر مخالفان داخلی خود را که بیشتر جمهوریخواهان هستند، جلب کند، چنین قدرتنمایی کرده تا شاید در آن نقطه به کارش آید. در هر صورت، در وضعیت حاضر، صحبت از «توافق سیاسی» طنیندارتر شده است. طرح موضوع «توافق سیاسی» بیانگر یک مفهوم و موجد یک مسئله جدید است. مفهوم این عبارت این است که مذاکرات به شکست نینجامیده و باید ادامه پیدا کند و مسئلهای که ایجاد کرده، این است که با اتمام فرصت تعیین شده در سوم آذر یعنی امروز، زمان کلیه توافقاتی که در توقف فعالیتهای هستهای ایران برای ایران تعهد ایجاد کرده بود، به پایان رسیده و ایران میتواند تمامی فعالیتهایش را از سر بگیرد، مگر اینکه در این «توافق سیاسی»، مابهازاهایی که ایران برای ادامه این توقف درخواست میکند، برآورده شود. از این رو «توافق سیاسی» شفاهی نمیتواند پایان این دور از گفتوگوها باشد و توافق کتبی لازم است. در هر صورت، این مسئله مهمی است که باید تکلیف آن تا پایان امروز مشخص شود.
دیدگاه ها