روزنامه نیویورکتایمز 8 ژوئن 2015 (18 خرداد) در مقالهای به نتیجه انتخابات پارلمانی ترکیه و کسبنکردن اکثریت آرا ازسوی حزب عدالت و توسعه پرداخت و نوشت: رأیدهندگان ترکیه روز یکشنبه برای انتخابات پارلمانی پای صندوقهای رأی رفتند که در نتیجه آن حزب عدالت و توسعه نتوانست اکثریت آرا را در این انتخابات تاریخی به دست آورد. حال بلندپروازیهای اردوغان برای بازنویسی قانون اساسی ترکیه و تشدید نفوذ خود بر باد رفته است. نتایج انتخابات، عقبنشینی چشمگیر اردوغان را نشان میدهد که قدرتش از زمان انتخاب وی در مقام ریاستجمهوری در سال گذشته بیشتر شده است. آقای اردوغان که بیش از یک دهه نخستوزیر ترکیه بود، برای کنترل بیشتر نظام قضایی کشور کوشید و بسیاری از منتقدان را سرکوب کرد، از جمله اینکه عدهای را که در رسانههای اجتماعی به وی توهین کرده بودند، تحت پیگرد قرار داد، اما نتیجه انتخابات روز یکشنبه نشان داد، تلاشهای وی با شکست مواجه شده است.
در ادامه مقاله آمده است: نتیجه این انتخابات پیروزی چشمگیری برای کردها، لیبرالها و ترکهای سکولار بود که طی اعتراضات ضددولتی دو سال گذشته، جبههای مخالف علیه آقای اردوغان تشکیل دادند. برای نخستینبار، فهرست نامزدهای انتخاباتی کردستان از آستانه 10 درصدی مورد نیاز برای ورود به پارلمان گذشت. مطابق نتایج اولیه یکشنبه شب، حزب عدالت و توسعه آقای اردوغان همچنان بیشتر کرسیهای پارلمان را در اختیار دارد؛ اما به اکثریت نرسیده است. این نتایج نشان میدهد، روزهای پرتنشی در ترکیه همزمان با تلاش این حزب برای تشکیل دولت ائتلافی در پیش خواهد بود. بسیاری از ترکها از مهار قدرت آقای اردوغان خشنود هستند؛ هرچند چشمانداز دولت ائتلافی یادآور خاطرات تاریک بیثباتی سیاسی و نابسامانی اقتصادی دهه 1990 است. به گزارش خبرگزاری دولتی تیآرتی، حزب عدالت و توسعه با شمارش 99 درصد آرا توانسته است، 41 درصد آرا را کسب کند که این رقم پایینتر از تقریباً 50 درصدی است که این حزب در انتخابات پارلمانی 2011 کسب کرده بود. سونر کاگاپتی، کارشناس ترکیه و عضو مؤسسه سیاست خاور نزدیک واشنگتن میگوید: «این نتیجه انتخابات پایان بلندپروازیهای ریاستجمهوری اردوغان است». بلافاصله نتیجه انتخابات پرسشهایی درباره آینده سیاسی احمد داوداغلو، نخستوزیر ترکیه برانگیخت. داوداغلو یار وفادار و مطیع اردوغان است؛ وی یکشنبه شب در آنکارا بدون اشاره به اینکه حزبش اکثریت را از دست داده است، از پیروزی و خوشبینی سخن گفت و حزبش را پیروز دانست؛ زیرا بیشترین کرسیهای پارلمان را کسب کرده است. وی گفت: «این انتخابات بار دیگر نشان داد که حزب عدالت و توسعه ستون فقرات ترکیه است».
در پایان مقاله آمده است: آقای اردوغان که به سبب جایگاهش(ریاست جمهوری) اجازه رأیدادن نداشت؛ با وجود مهارشدن بلندپروازیهایش، شخصیت سیاسی مسلط در ترکیه باقی خواهد ماند؛ زیرا وی شخصیتی کاریزما دارد و در میان محافظهکاران مذهبی ترکیه از حمایت عمیقی برخوردار است. البته شواهد نشان میدهد، حتی در میان این حامیان نیز محبوبیت اردوغان متزلزل است. در واقع، نتیجه این انتخابات به نوعی همهپرسی درباره منصب ریاستجمهوری اردوغان نیز بود؛ بهویژه طرح وی برای سیستم ریاستجمهوری که به وی قدرت بیشتری داده است. نظرسنجیها نشان داده است، بیشتر ترکها مخالف این تغییر هستند. مطابق قانون، درصورتیکه ائتلاف شکل نگیرد، آقای اردوغان میتواند پس از 45 روز، انتخابات جدیدی را برگزار کند. در این انتخابات اقلیت کرد حضوری تاریخی داشتند و حدود 13 درصد آرا را از آن خود کردند. صلاحالدین دمیرتاش، وکیل سابق حقوق بشر که رهبری حزب دموکراتیک خلقهای کرد را برعهده دارد، یکشنبه شب به خبرنگاران گفت: «در این لحظه، بحث درباره ریاستجمهوری، و دیکتاتوری به پایان رسیده است. ترکیه با فاصلهای اندک، فاجعه را پشت سر گذاشت».
دیدگاه ها