روزنامه واشنگتنپست 25 آوریل 2015 (۵ اردیبهشت) در مقالهای به تلاشهای جمهوریخواهان آمریکا برای اثرگذاری بر محتوای توافقنامه هستهای جامع پرداخت و نوشت: قانون اصلاحیه بررسی هستهای ایران (قانون کورکر- منندز) در کمیته روابط خارجی سنا به تصویب رسید. اصلاحیهها و بحث درباره این قانون هفته آینده صورت خواهد گرفت. مطابق فکتشیت ارائهشده ازسوی طراحان این قانون، محتوای این قانون، رئیسجمهور آمریکا را ملزم خواهد کرد که توافق نهایی با ایران، بههمراه تمام اسناد مرتبط، از جمله جزئیات راستیآزمایی و پایبندی را به کنگره ارائه دهد. بدون این موضوع، تضمینی نخواهد بود که رئیسجمهور توافق را برای تأیید نهایی به کنگره تحویل دهد. البته باراک اوباما این توافق را «توافقنامه اجرایی» میخواند. افزونبراین، این قانون از توانایی رئیسجمهور برای تعلیق تحریمها در زمان بررسی توافق ازجانب کنگره، جلوگیری میکند. البته اگر این توافق نهایی پیش از 10 ژوئیه ارائه شود، کنگره برای بررسی آن 30 روز وقت خواهد داشت.
در ادامه مقاله آمده است: این قانون به کنگره این فرصت را میدهد که قطعنامهای مشترک را درباره ردّ توافق به تصویب برساند که در اینصورت از اختیار رئیسجمهور برای معاف یا تعلیقکردن تحریمهای کنگره جلوگیری خواهد شد. همچنین، رئیسجمهور باید هر 90 روز، اجرای مؤثر توافقنامه نهایی را تأیید کند و در صورت پایبندنبودن ایران، کنگره روند بازگرداندن تحریمها را طی خواهد کرد. افزونبراین، الزامات جدیدی برای گزارشدهی درباره حمایت مستقیم یا غیرمستقیم ایران از تروریسم، نقض حقوق بشر و آزمایش موشکهای بالستیک وجود دارد. بدون این قانون، اوباما از برخورد با این توافقنامه مانند یک پیمان امتناع خواهد کرد و آن را به کنگره ارجاع نخواهد داد. همچنین، از قدرت اجرایی خود بهمنظور تعلیق تحریمها استفاده خواهد کرد و امیدوار خواهد بود که رئیسجمهور بعدی و کنگره گزینهای جز پایبندی به آن و لغو دائمی تحریمها پیش رو نخواهند داشت.
در پایان مقاله آمده است: سازوکاری برای جلوگیری از اجرای توافق طی دوره باقیمانده رئیسجمهور آمریکا وجود ندارد. درکل، شرط لغو دائمی تحریمها این است که کنگره به آن رأی دهد. به عبارت دیگر، این قانون به کنگره تا حدی این امکان را میدهد که اوباما را طی زمان باقیمانده ریاستجمهوریاش کنترل کند و همزمان تحریمها به قوت خود باقی بمانند. بهگونهایکه کورکر میگوید: «در واقع، مطابق برنامه اقدام مشترک، ماهها به طول خواهد انجامید که کنگره بفهمد محتوای توافقنامه چه بوده است... ما تاکنون از طریق معافیتهای امنیت ملی به رئیسجمهور برای لغو تحریمها اختیار عمل دادهایم... در حال حاضر، اوباما ملزم نیست که پیش از رفتن به سازمان ملل به ما گزارشی از جزئیات ارائه کند».
تحلیل: هر دو طرف بحث توافقنامه و تحریمها، یعنی اوباما و کنگره، به این بحث نگاه سیاسی دارند. اوباما تلاش میکند، امتیاز سیاسی بزرگ توافق هستهای با ایران را به نام خود و به نفع حزب دموکرات ثبت کند و جمهوریخواهان تلاش میکنند تا مانع موفقیت اوباما و حزبش شوند. ضمن آنکه هر دو طرف بهنوعی درصدد هستند که در مذاکرات هستهای به ایران امتیاز کمتری بدهند. اوباما خوب میداند، برای رسیدن به خواسته بزرگ و تاریخیاش الزاماً باید با پذیرش خواستههای ایران، نظر این کشور را جلب کند و به هر نحو ممکن موانع ایجادی کنگره را مرتفع سازد، بنابراین مصوبه اخیر سنا به هیچوجه نمیتواند بهانه وی برای رفعنکردن یک جای تحریمها باشد.
دیدگاه ها