روزنامه نیویورکتایمز 29 سپتامبر 2013 (7 مهر) در مقالهای به دیدگاه رژیم صهیونیستی و سایر کشورهایخلیجفارس در مورد نزدیکی روابط ایران وآمریکا پرداخت و نوشت: از نظر اسرائیل[رژیم صهیونیستی] و سایر کشورهایخلیجفارس مانند عربستان، تماس تلفنی باراک اوباما با حسن روحانی معادل ژئوپلیتیک این موضوع است که ببینی بهترین دوست شما به رقیب اصلی شما نزدیک شده و روابط صمیمانهای پیدا کرده است. نزدیکیآمریکا و ایران درآمریکا و سایر کشورهای خاورمیانهای متحدآمریکا با تردید و نگرانی همراه است.آنها نگران صداقت ایران هستند و وحشت دارند تمایل اوباما به توافق دیپلماتیک، تنها به ایران زمان کافی برای تداوم حرکت به سوی ساخت تسلیحات هستهای بدهد؛ اما فراتر از آن، چشمانداز ایرانی حتی غیرهستهای که به لحاظ اقتصادی پس از لغو تحریمها قدرتمند شود و به لحاظ سیاسی بهدلیل رابطه باآمریکا برجستهتر شود، تهدیدی جدی نگریسته میشود که میتواند پویاییهای خاورمیانه بهعنوان منطقهای بیثبات را تحتتأثیر قرار دهد.
در ادامه مقاله آمده است: یکی از استادان دانشگاه در منطقهخلیجفارس در توئیتر خود نوشت که این تماس تلفنی مانند «فروپاشی دیوار برلین بود.» یک نماینده کنست در اسرائیل نیز در مصاحبهای رادیویی گفت که امیدوار است آقای اوباما نویل چمبرلین دیگری نباشد که به مماشات با نازیها در سال 1938 شهرت دارد. جمال خاشوگی، روزنامهنگار برجسته سعودی که به خاندان سلطنتی نزدیک است، میگوید: «تردیدهای بسیاری وجود دارد و حتی ظن آن میرود که توافقی سری میان ایران وآمریکا صورت گرفته باشد... نگرانی من این است که آمریکاییها ایران را آنطور که هست، پذیرفته باشند؛ بنابراین ایرانیها میتوانند سیاستهای گذشته خود در توسعهگرایی و تجاوز را ادامه دهند.» عربستان سعودی و سایر کشورهایخلیجفارس که تحت تسلط سنیها هستند، نگرانی مشترکی در مورد تغییر توازن قدرت بهسوی حکومت شیعی ایران و متحدانش دارند. از نظر اسرائیل، ایران همچنان حامی تروریسم جهانی، حزبالله و حماس است که تهدیدی وجودی علیه اسرائیل به شمار میروند.
در پایان مقاله آمده است: اوزی رابی، رئیس مرکز مطالعات خاورمیانه در دانشگاه تلآویو میگوید: «آنها میتوانند رژیم را تغییر دهند؛ اما یک چیز تغییر نمیکند و آن، دشمنی با اسرائیل است... بخشی از این طرح، در راستای ایجاد شکاف میان آمریکاییها و اروپاییها با اسرائیل است. متنفرم که این موضوع را بگویم؛ اما آنچه ایرانیها انجام آن را مدیریت کردند، تغییر کل بازی است.» روز شنبه هیچ واکنش رسمی از سوی ریاض یا اورشلیم (بیتالمقدس) نسبت به این تماس تلفنی صورت نگرفت. بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، آن روز را به بازنویسی سخنرانی خود گذراند که قرار است روز سهشنبه در سازمان ملل خوانده شود و در عین حال، برای دیدار با اوباما در روز دوشنبه آماده میشود. پس از سالها که آقای نتانیاهو از مسئله بلندپروازیهای هستهای ایران برای بسیج جهان علیه ایران استفاده میکرد، حال به دلیل مواضع افراطیاش با انزوای فزایندهای روبهرو شده است. یک مقام ارشد اسرائیلی گفت: «نتانیاهو درک میکند که رضایتمندی بسیاری وجود دارد... نتانیاهو میداند که جامعه بینالملل خواهان درک این موضوع است. تصور میکنم در سخنرانیاش واقعیتهای بسیاری را خواهید دید؛ واقعیتهای بسیاری که کسیآنها را رد نمیکند.» یک مقام که نخواست نامش فاش شود و نیز یوال استینیتز، وزیر امور راهبردی اسرائیل از بحث در مورد این تماس تلفنی امتناع کردند. رهبران سعودی از رویکرد آقای اوباما در قبال خیزشهای عربی ناراحت هستند،آنها این تحولات را تهدیدی علیه نظم منطقهای میدانند. روند نزدیکی ایران وآمریکا نیز به این نگرانیها در میان اعرابخلیجفارس افزوده است. در کنار این موارد، عقبنشینیآمریکا از حمله به سوریه نیز بعد دیگری از این نگرانی است. امیلی لاندایو، کارشناس ایران در مؤسسه مطالعات امنیت ملی در تلآویو میگوید: «اوباما علاقهمند به نمایش موفقیت سیاست خارجی است، زیرا موفقیتهای چندانی نداشته است... وحشت دارم که حتی برای این موضوع تمایل به مصالحه در مورد مسئله هستهای ایران برخلاف منافع امنیت ملیآمریکا داشته باشد.»
تحلیل:وجود چنین نگرانیهایی کاملاً طبیعی است؛ زیرا ایران از آنچنان ظرفیت درونی برخوردار است که پس از حذف مانعی بهنام آمریکا، بهسرعت قادر است وضعیت منطقه را به نفع آرمانهایش تغییر دهد؛ اما این بدان معنا نیست که در مواجهه جدید با آمریکا جانب احتیاط و هوشیاری نادیده گرفته و به عاملی غفلتزا تبدیل شود.
دیدگاه ها