روزنامه واشنگتنپست ۲۳ نوامبر ۲۰۱۳ (۲ آذر) در مقالهای به ابعاد و چشمانداز توافق هستهای ایران و گروه ۵+۱ پرداخت و نوشت: چشماندازهای توافق هستهای تاریخی با ایران روز پنجشنبه نامشخص بود؛ زیرا دیپلماتهای ایرانی پافشاری میکردند که دولتهای غربی بهطور رسمی حق غنیسازی ایران را بپذیرند. گفتوگوکنندگان از روز دوم گفتوگوهای نفسگیر، از بحثهای دشوار در مورد جزئیات پیشنهاد سخن گفتند که بخشهای کلیدی برنامه هستهای ایران را محدود یا متوقف میکند؛ اما دو طرف گفتند مصمم به ادامه چانهزنی هستند. یک مقام اتحادیه اروپا گفت: گفتوگوکنندگان، بسیاری از اختلافها را کاهش دادند؛ اما این مقام افزود اختلافهای مهم همچنان باقی است زیرا طرفهای مذاکره بهدنبال غلبه بر بیاعتمادیهای موجود میان ایران و غرب هستند.
در ادامه مقاله آمده است: مایکلمان، سخنگوی خانم اشتون، گفت: «شما نمیتوانید ناگهان و یکشبه به توافق برسید... تا زمانی که ضرورت داشته باشد این گفتوگوها ادامه خواهد یافت.» این اظهارات در روزی مطرح شد که مواضع تغییر کرده است. دیپلماتهای ایرانی در مورد شانس رسیدن به توافق با شش قدرت جهانی از احتیاط و خوشبینی سخن گفتند. طرفهای مذاکره ظاهراً به توافق نزدیک شدهاند؛ اما به دلیل نبود اتفاقنظر میان دولتهای غربی در مورد محتوای توافقنامه پیشنهادی هنوز توافق نهایی محقق نشده است. عباس عراقچی، مذاکرهکننده ارشد ایران، در نشست خبری گفت تاکتیکهای مذاکره غرب سبب کاهش اعتماد در مذاکرات شده است... ما باید شاهد یک موضع مشترک و واحد از سوی شش کشور باشیم. مسئله مهم، درخواست ایران برای شناسایی رسمی حق غنیسازی در توافق هستهای است. انپیتی که ایران آن را امضا کرده، به کشورها اجازه میدهد انرژی هستهای صلحآمیز داشته باشند؛ اما بهصراحت حق غنیسازی اورانیوم در آن مطرح نشده است. عراقچی تصریح کرد: هر گونه توافقی که در آن، حق غنیسازی ایران وجود نداشته باشد غیرقابل قبول است. این موضوع باید در متن توافقنامه ذکر شود و باید مورد احترام قرار گیرد.
در پایان مقاله آمده است: گفتوگوکنندگان غربی از تأیید رسمی حق غنیسازی امتناع میکنند و میگویند یک توافق هستهای ممکن است به ایران اجازه توانمندی محدود بهمنظور ادامه غنیسازی در سطح پایین با پادمانهای سختگیرانه بدهد. وزیر خارجه فرانسه نیز گفته است که هرگونه توافق با ایران تنها براساس محدودیت شدید میتواند امکانپذیر باشد... در حال حاضر ایرانیها نتوانستهاند موضعگیری شش کشور را بپذیرند... امیدوارم آنها این موضوع را بپذیرند.
مذاکرهکنندگان ایرانی و آمریکایی هر دو در داخل با فشارهایی روبهرو هستند. روز پنجشنبه هری امرید، رهبر اکثریت سنا به سایر اعضای برجسته کنگره پیوست و هشدار داد که تحریمهای شدید اقتصادی طی هفتههای آتی علیه ایران تحمیل خواهد شد. هری امرید گفت: «در حالی که من از تلاشهای دیپلماتیک دولت حمایت میکنم، معتقدم باید گزینههای قانونی خود را بهمنظور تصویب تحریمهای جدید دو حزبی که در ماه دسامبر تصویب شد، همچنان مدنظر داشته باشیم.» در ایران محافظهکاران به حسن روحانی، رئیسجمهور ایران، هشدار دادند که با توافق هستهای که منجر به محدودسازی برنامه هستهای ایران میشود، موافق نکند. روز چهارشنبه آیتالله خامنهای، رهبر ایران، سخنرانی تندی علیه کشورهای غربی کرد و آنها را قدرتهای شرور و اسرائیل[رژیم صهیونیستی] را سگ هار خاورمیانه توصیف کرد.
تحلیل:قطعاً غنیسازی، خط قرمز ایران در مذاکرات هستهای است موضوعی که ظاهراً پذیرفتن آن از سوی غربیها دشوار است و آنچه که تاکنون مذاکرات را به نتیجه نرسانده، همین نپذیرفتن حق قانونی و مسلم ایران است. البته غرب با پذیرفتن حق غنیسازی ایران باید تحریمهای ظالمانهای را که تاکنون علیه ایران تحمیل کرده است نیز لغو کند؛ زیرا منطقاً پذیرفتن حق غنیسازی ایران حذف تحریمها را به دنبال دارد، به همین دلیل، این مذاکرات و پذیرفتن غنیسازی برای غرب سخت شده است.
دیدگاه ها