روزنامه نیویورکتایمز 22 ژانویه 2014 (2 بهمن) در مقالهای به حضور نداشتن ایران در نشست سوریه پرداخت و نوشت: پس از دعوت و لغو دعوت از ایران به نشست صلح سوریه طی 24 ساعت، مقامات ایرانی و تحلیلگران روز سهشنبه گفتند شرکتکنندگان در نشست بودند که ضرر کردند. بانکیمون، دبیرکل سازمان ملل، پس از تماس تلفنی محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، در روز یکشنبه، از ایران برای شرکت در این نشست دعوت کرد. خبرگزاری فارس این اتفاق را «کمدی مسخرهای» خواند که سناریونویسهای غربی آن را نگاشتهاند. یکی از نمایندگان مجلس ایران نیز آن را توطئهای برای فریب ایران بهمنظور توقف حمایت از بشار اسد توصیف کرد. این دعوتنامه،گروههای مخالف سوریه و مقامات آمریکایی را خشمگین کرد و موضعگیری خود را در مورد ضرورت پذیرش هدف نشست توسط ایران تکرار کردند.
در ادامه مقاله آمده است: شرط محوری حضور در این نشست، پذیرش ایجاد حکومتی انتقالی در سوریه است که ایرانیها همواره با آن مخالفت کردهاند. ماشاءالله شمسالواعظین، روزنامهنگار ایرانی، میگوید: «بدون ایران، این نشست شکست خواهد خورد... آمریکا این موضوع را بهخوبی میداند که اگر روزی کنارهگیری سریع بشار اسد ضرورت پیدا کند، ایران تنها کشوری است که میتواند این هدف را محقق کند.» آقای ظریف، بانکیمون را به دلیل این عقبنشینی شرمآور، مقصر دانست و گفت: دبیرکل سازمان ملل در برابر فشار خارجی سر خم کرده است.
در پایان مقاله آمده است: در میانه مسائل مربوط به دعوت از ایران به نشست سوریه، وزارت خارجه ایران بیانیهای صادر و اعلام کرد که آماده است حسین امیرعبداللهیان، معاون وزیر خارجه را به این نشست بفرستد. آقای عبداللهیان، دیپلمات ارشد ایران در امور سوریه و نیز مسلط به زبان عربی است. تحلیلگران در ایران میگویند که لغو دعوت از ایران به نشست سوریه که در آن سی کشور شرکت میکنند، تلاشهای دیپلماتیک آقای روحانی در عرصه جهانی را تضعیف میکند. امیر محبیان، تحلیلگر سیاسی، میگوید: «مشخص است رئیسجمهور و وزیر خارجه از موضعگیریهای آمریکا دلسرد شدهاند... در عرصه داخلی مخالفان تندروی دولت آقای روحانی به این مسئله اشاره و تأکید خواهند کرد که آمریکا قابل اعتماد نیست... آنها خواهند گفت که دیدید بهتر است با آمریکا از موضع قدرت نزدیک شد تا احترام بیشتری برای ما قائل شوند... در مقابل به ما توهین شده است... انتظار میرود ایران مطئمن شود در سوریه حتی دست بالاتر را دارد... این شرایط به نفع کسانی است که مخالف دیپلماسی هستند.»
تحلیل:نهتنها کارشناسان ایرانی که بسیاری از کارشناسان خارجی معتقدند که دعوت نکردن ایران، پیشاپیش این نشست را به شکست کشانده است و این، موضوع پنهانی نیست بلکه به باور بسیاری، ایران نقش اصلی و تأثیرگذاری در تحولات سوریه دارد و از بسیاری از کشورهای دعوت شده به این نشست نیز تأثیرگذارتر است. نکته دیگر در این مقاله این است که فشار آمریکا به دبیرکل سازمان ملل به بسیاری از خوشباوران داخلی نشان میدهد که غرب به سرکردگی آمریکا، قابل اطمینان نیست و آمریکاییها پیشتر در زمان اصلاحات که دولت دوم خرداد در برابر آنان بسیار واداده عمل میکرد، نیز مزد آنان را با «محور شرارت» نامیدن ایران دادند. پس این موضوع چیزی جدیدی نیست و فقط باید بهدقت رفتار و عملکرد غرب را بررسی کرد.
دیدگاه ها