روزنامه نیویورکتایمز 25 ژانویه 2014 (5 بهمن) در مقالهای به سخنان حسن روحانی، رئیسجمهور نشست در نشست اقتصادی داووس پرداخت و نوشت: حسن روحانی با پیام صلح و تمایل به گفتوگو به اجلاس داووس در سوئیس رفت که در واقع دیدگاههای وی انعکاسی از دیدگاههای محمد خاتمی، رئیسجمهور سابق ایران، در همین اجلاس در گذشته است. مقایسه دیدگاههای وی اثبات میکند که ایران طی یک دهه گذشته چقدر تغییر کرده؛ اما در عین حال، میزان شکنندگی این گشایش دیپلماتیک و نیز زمان اندک آقای روحانی برای توافق هستهای را نشان میدهد. رهبران ایران از نشست داووس که در آن سالانه رهبران و محورهای صنعتی جهان گرد هم میآیند، بهعنوان یک فرصت استفاده کردند تا سرمایهگذاران خارجی را به بازگشت به ایران تشویق کنند.
در ادامه مقاله آمده است: در زمان محمد خاتمی تنها کمتر از یک ماه پس از حضور وی در نشست داووس، در انتخابات مجلس ایران تعداد بسیاری نامزد اصلاحطلب رد صلاحیت شدند. مسیر دیپلماتیک هستهای ایران و غرب نیز بینتیجه ماند و سانتریفیوژها کار خود را از سر گرفتند. آقای روحانی با مسیر مشابهی روبهروست. وی برای رسیدن به توافق هستهای باید امتیازاتی بدهد که این مسئله سبب خشم و مقاومت سپاه پاسداران و سایر طیفهای محافظهکار شده است. عباس میلانی، کارشناس مسائل ایران در دانشگاه استنفورد، میگوید: «روحانی از پیشینه و تجربه خاتمی آگاه است... او از مواضع رهبر ایران نیز آگاه است. او حملات علیه خود و ظریف در ایران را پیشبینی میکند. بنابراین، وی تلاش میکند در این مسیر حساس گام بردارد تا ببیند میتواند درهایی را باز کند... به دلایل مختلف، آقای روحانی فضای مانور بیشتری در مقایسه با خاتمی دارد. فشار تحریمهای بینالمللی علیه اقتصاد ایران انگیزه بسیار بیشتری برای توافق هستهای میدهد؛ در مقایسه با سال 2004 که ایران از حمله به ایران پس از حمله به عراق هراس داشت.»
در پایان مقاله آمده است: کریم سجادپور، کارشناس مسائل ایران در مؤسسه صلح بینالمللی کارنگی میگوید: «برخلاف خاتمی، یک دیدگاه و درک گسترده وجود دارد که روحانی به جای مخالفت، رویکردی همکاریجویانه در قبال رهبر ایران بهمنظور آشتی در داخل و خارج دارد... روحانی با استفاده از نسخهای مشابه تحسین جهانی را برانگیخته است.» در عین حال، کشورش توافق هستهای موقت با غرب امضا کرده و در آِینده سوریه نیز نقشی محوری ایفا میکند. آقای روحانی در سخنان خود که در مقابل رهبران جهان از جمله اسرائیلیها[صهیونیستها] ایراد میشد، پافشاری کرد که ایران سیاست خارجی «میانهروی مصلحتآمیز» را در پیش خواهد گرفت. اگرچه ایران در مسئله سوریه اختلافاتی با آمریکا دارد، اما آقای روحانی گفت که «همه ما باید برای خارج کردن تروریستها همکاری کنیم.»
تحلیل : برخلاف نظر نویسنده که به استفاده ایران از فرصت نشست داووس، یکبعدی نگاه و آن را در بحث اقتصادی خلاصه کرده است، رئیسجمهور و وزیر خارجه ایران با استفاده از این فرصت به موضوعات مهمی مانند مذاکرات هستهای با گروه 1+5 و نظر ایران درباره مسلمات هستهای و نیز مسائل سوریه پرداختند و مانع از تکروی و تکگویی آمریکاییها شدند که اقدامی هوشمندانه و زیرکانه به حساب میآید.
دیدگاه ها