سقوط یک هواپیمای شناسایی روسی و کشته شدن ۱۵ خدمه آن به علت عملیات جنگندههای اسرائیلی در لاذقیه روابط تلآویو و مسکو را در شرایط بحرانی قرار داده و گزارشها حاکی از خشم عمومی در روسیه از عملکرد خصمانه رژیم صهیونیستی است. هرچند ناظران معتقدند کرملین از اتخاذ مواضع انتقامی و شدید علیه ماجراجویی اسرائیل خودداری خواهد کرد.
روابط روسیه و رژیم صهیونیستی در یکی از بحرانیترین زمانهای خود قرار دارد. وزارت دفاع روسیه علت سقوط هواپیمای شناسایی ایلوشین ۲۰ خود در سواحل سوریه را اقدام خصمانه و غیردوستانه اسرائیل اعلام کرده است. اواخر روز دو شنبه جنگندههای اسرائیلی به مواضعی در لاذقیه حمله کردهاند که با واکنش پدافند هوایی سوریه مواجه شدند. در جریان این درگیریها معلوم شد یک هواپیمای شناسایی روسیه با ۱۵ سرنشین هدف قرار گرفته و سقوط کرده است. وزارت دفاع روسیه انگشت اتهام را به سوی تلآویو گرفت و عملیات جنگندههای اسرائیلی را دلیل اصلی سقوط هواپیمای شناسایی اعلام کرد. در بیانیه وزارت دفاع روسیه آمده است: «جنگندههای اسرائیلی، هواپیمای روسی را پوشانده و آن را در معرض شلیک سیستم ضد هوایی سوریه قرار دادند. در نتیجه ایلوشین ۲۰ با شلیک سیستم موشکی اس-۲۰۰ سوریه از بین رفت.» وزارت دفاع روسیه خاطرنشان نمود که هواپیماهای اسرائیلی شرایط خطرناکی را در منطقه لاذقیه ایجاد کردهاند، سیستم هدایت هوایی اسرائیل ممکن نبود که ایلوشین ۲۰ را ندیده باشد. در ضمن اسرائیل به فرماندهی ارتش روسیه در سوریه در خصوص عملیات برنامهریزی شده در منطقه لاذقیه اطلاع نداده بود. همچنین سفارت روسیه در تلآویو در توئیتر نوشت: «اقدامات و برخوردهای نیروی هوایی اسرائیل غیرمسئولانه و نادرست است چراکه هواپیمای ایلوشین روسیه را در معرض خطر قرار داد.»
مسکو نپذیرفت
سقوط هواپیمای روسی و کشته شدن ۱۵ خدمه آن ظاهراً جزو اهداف اسرائیل نبوده و باعث غافلگیری آنها شد. مقامات صهیونیستی همانند گذشته تلاش کردند ایران را مقصر نشان دهند و همزمان هیئتی را به ریاست آمیکان نورکین، فرمانده نیروهای هوایی این رژیم روز پنج شنبه وارد مسکو شد تا اطلاعات مربوط به سقوط هواپیمای نظامی را به مقامات روسی تقدیم کند. خبرگزاری اسپوتنیک همچنین نوشت، علاوه بر این مقام اسرائیلی اطلاعات مربوط به «تلاشهای ایران برای پابرجا شدن در سوریه و دادن تسلیحات استراتژیک به حزبالله» را به روسیه تحویل داد. اما ظاهراً اظهارات این مقام اسرائیلی مورد پذیرش روسها قرار نگرفته است. روزنامه هاآرتص نوشت پس از ارائه گزارشی توسط هیئت نظامی اسرائیل به مسکو درباره سقوط جنگنده روسی در سوریه، روسها از اسرائیل خواستهاند تحقیقات جدیدی را انجام دهند. شبکه المیادین هم گزارش داد روسیه یافتههای تحقیقات اسرائیل را درباره حادثه روز دو شنبه نپذیرفت که در آن آمده است موشکهای ضد هوایی سوریه در تلاش برای خنثی کردن حمله اسرائیل به شهر لاذقیه، جنگنده روس را هدف قرار دادهاند. در همان روزی که هیئت اسرائیلی در مسکو حضور داشت، ماریا زاخارووا در کنفرانس خبری هفتگی خود و این بار در حاشیه انجمن اروپایی آسیایی زنان در سنپترزبورگ با اشاره به حادثه سرنگونی هواپیمای شناسایی «ایل-۲۰» روسیه خاطرنشان کرد که رفتارهای طرف اسرائیلی غیرحرفهای بوده است. به گزارش شبکه تلویزیونی روسیا الیوم، زاخارووا همچنین خواستار تحقیقات و بررسیهای بیشتر درباره چند و، چون این حادثه شد. وی گفت: «به زودی اطلاعات جدیدی را ارائه خواهیم کرد که به سؤالات مرتبط به این فاجعه و دست داشتن خلبانان اسرائیلی در آن پاسخ خواهد داد. رفتارها و اقدامات خلبانان اسرائیلی، هواپیمای روسی را تهدید کرد و در نهایت به انهدام آن انجامید. آنها دستکم به شیوهای غیرحرفهای عمل و کارشناسان نظامی غیرحرفهای بودن شیوه آنان را تأیید کردند. بسیار شرمآور است که پشت سر کسی که امنیت، از جمله امنیت خودت را فراهم میکند، قایم شوی.»
خشم افکار عمومی روسیه
علاوه بر این، روسیه مناطق گستردهای را در شرق دریای مدیترانه به روی پرواز هواپیماها و حرکت کشتیها بست. رسانههای اسرائیلی تأکید کردند روسیه به بهانه تمرینهای نظامی، آزادی تردد در حریم هوایی و آبهای ساحلی سوریه را در اطراف لاذقیه به شدت محدود کرد. محدودیتهایی که مسکو به بهانه شلیک موشک در تمرینهای نظامی خود تعیین کرد تا چهار شنبه آینده ادامه خواهد داشت. همچنین وزارت دفاع روسیه علاوه بر این اعلام کرد دو پایگاه هوایی حمیمیم و طرطوس را به سامانههای پیشرفته نظارت الکترونیکی مجهز میکند. مسکو علت این اقدام را دستور رئیسجمهور ولادیمیر پوتین برای تقویت تدابیر امنیتی در مراکز استقرار نظامیان روس در سوریه اعلام کرد.
در همین حال، گزارشها حاکی از خشم گسترده در میان افکار عمومی روسیه است و انتظارات از دولت برای پاسخگویی قاطع به رژیم صهیونیستی بالا است. پایگاه خبری تحلیلی المانیتور نوشت: «انتقادها و واکنش عمومی در مسکو و در شبکههای اجتماعی به خاطر ناکامی در جلوگیری از کشته شدن پرسنل نظامی روسی به تدریج علیه دولت خود روسیه چرخیده است. پوتین متهم شده خیلی زیاد با نتانیاهو حرف میزند که باعث جسارت اسرائیل شده است و همچنین به خاطر ناتوانی در عمل کردن به موقع علیه حملات اسرائیل دولت روسیه مورد سرزنش قرار گرفته است.»
باوجود این ناظران معتقدند روسیه از واکنش شدید به اقدام اسرائیل خودداری خواهد کرد چرا که استراتژی مسکو داشتن روابط حسنه با تمام بازیگران منطقه بهویژه همسایگان سوریه است. روزنامه اسرائیلی هاآرتص طی یادداشتی نوشت پوتین نمیخواهد با دو همسایه سوریه، یعنی ترکیه و اسرائیل وارد تقابل شود چرا که میتوانند دستاوردهای روسیه را در سوریه تحت تأثیر قرار دهند و تلاش دارد از طریق مصالحه دو طرف را متقاعد به همکاری در سوریه کند. در همین حال واکنش رئیسجمهور روسیه از نگاه رسانهها نسبت به مواضع وزارت خارجه و همچنین وزارت دفاع متعادل توصیف شد.
ولادیمیر پوتین روز بعد از سقوط هواپیما در پاسخ به سؤال یکی از خبرنگاران گفت: «در رابطه با تشابه میان این حادثه و سرنگونی جنگندههای روسیه در حمله جنگندههای ترکیه باید بگویم که شرایط کاملاً متفاوت است. در حادثه قبلی ترکیه عمداً جنگندههای ما را سرنگون کرده بود و به نظر میرسید که یک زنجیره از اتفاقات به وقوع آن رویداد انجامید در شرایطی که در اینجا جنگندههای اسرائیل هواپیمای ما را سرنگون نکردند... موضع ما در بیانیه وزارت دفاع روسیه قبلاً اعلام شد. این بیانیه با من هماهنگ شده بود». ظاهراً این مواضع باعث شده مقامات صهیونیستی همچنان بر مواضع خصمانه خود تأکید کنند. آویگدور لیبرمن، وزیر جنگ رژیم صهیونیستی در گفتوگو با رادیو ارتش این رژیم گفت: «ما هرگز حملات را به سوریه متوقف نخواهیم کرد. ما برای تضمین امنیت شهروندان اسرائیلی نهایت تلاشمان را میکنیم.» با این حال «یاکوف کدمی» از مقامهای بلندپایه سابق اطلاعاتی رژیم صهیونیستی میگوید حادثه اخیر بر فراز مدیترانه احتمالاً آزادی عمل تلآویو در اقدام نظامی در سوریه را محدود میکند. او این هفته به خبرگزاری «اسپوتنیک» گفت: «محتملترین مسئله این است که اسرائیل دیگر قادر نخواهد بود آن سطح از آزادی عمل را که پیش از این حادثه در آسمان سوریه داشت، داشته باشد.»
منبع: روزنامه جوان
دیدگاه ها