هادي نيوز: معمولا ائتلاف های چند جانبه ای در آسیا مورد توجه قرار می گیرد که شامل متحدان و شرکای آمریکا شود، ولی اتحادهای دیگری هم در آسیا وجود دارند و مهمترین آنها طی چند سال گذشته آنهایی بوده که توسط چین و روسیه به وجود آمده است.

 یکی از این ائتلاف ها، رابطه چین، روسیه و ایران است. از دلایل به وجود آمدن این اتحاد می‌تواند افزایش مخالفت با آمریکا در این سه کشور باشد که طی ریاست جمهوری دونالد ترامپ افزایش یافته است.

مهمترین رویدادی که در هفته‌های اخیر رقم خورده برنامه ریزی برای انجام اولین مانور مشترک دریایی در اقیانوس هند توسط این سه کشور است. به گفته حسین خانزادی، فرمانده نیروی دریایی ارتش ایران، این کشور در یک اقدام سه جانبه به عنوان «کمربند امنیت دریایی» شرکت خواهد داشت که از 27 دسامبر (6 دی‌ماه)آغاز می‌شود. وی اظهار داشت که این بخشی از یک همکاری وسیع تر دریایی بین ایران و چین است که شامل تولید زیردریایی هم  می شود. این مانور در شمال اقیانوس هند انجام می شود ولی تاریخ آن مشخص نیست.

 گزارشات نشان می دهد تهران و پکن به دنبال یک همکاری نظامی طولانی‌مدت هستند که روسیه را هم شامل می شود. سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه گفت: «روسیه، چین و ایران برای یک مانور دریایی در جهت مبارزه با تروریسم و دزدی دریایی در این بخش از اقیانوس اطلس آماده می شوند». لاوروف با اشاره به این اقدام  اظهار داشت هدف از این عملیات تعلیم نیروهایشان برای اقدامات ضد دزدی دریایی و ضد تروریسم است.

 بدون توجه به آنچه گفته می شود یا نمی شود، زیربنای ژئوپلیتیکی این گروه چند جانبه کاملاً مشخص است: هر سه روابط خصمانه ای با آمریکا دارند و به شدت تمایل به همکاری در حفظ امنیت و نشان دادن توانایی هایشان دارند. خانزادی گفت یک مانور مشترک بین چندین کشور چه در دریا یا روی زمین یا در آسمان نشان دهنده توسعه قابل توجه همکاری بین آنهاست.

 این مانور از نظر استراتژیکی هم اهمیت بالایی دارد. آمریکا یک عملیات دریایی در ماه نوامبر در بحرین انجام داد تا از کشتی هایی که از آبهای خلیج فارس می‌گذرند محافظت کند و به این ترتیب تنش‌ها افزایش یافت. واشنگتن همچنین یک گروه بین المللی امنیت دریایی در خلیج فارس تشکیل داد که استرالیا، بحرین، عربستان، انگلیس و چندین کشور دیگر در آن مشارکت داشتند.

 فعالیت های روسیه، چین و ایران هم مورد توجه قرار گرفت. روسیه اقدامات امنیتی خود را در خلیج فارس انجام داد که مورد حمایت چین بود. در این بین ایران هم طرحی با عنوان «ابتکار صلح هرمز» دارد که شامل هیچ قدرت خارجی نمی شود.

 به این ترتیب چین، ایران و روسیه هر سه انگیزه کافی برای انجام عملیات های دریایی سه جانبه برای نشان دادن اتحاد خود دارند. از نظر ایران، این مانور دریایی سه‌جانبه پیامی استراتژیک است مبنی بر اینکه این سه کشور به نقطه ای قابل توجه در روابط خود با توجه به علایق مشترک و غیرمشترک رسیده‌اند. منظور از علایق غیر مشترک احترام به خواسته های کشور دیگر است. چین در اعلام بیانیه های رسمی بسیار محتاط تر بوده است چون تحلیلگران امنیتی چین می گویند پکن قصد ندارد وارد درگیری‌های خاورمیانه شود.

تسنيم