هادی نیوز: اولین اجلاس عربی-اروپایی از دیروز یکشنبه (24 فوریه) در شرم‌الشیخ مصر آغاز به کار کرده و امروز دوشنبه (25 فوریه) تمام می‌شود.

گفته شده، هدف اجلاس، تلاش طرفین برای خروج از بحران‌های امنیتی و اقتصادی و تلاشی برای تدوین استراتژی جدید جهت پر کردن خلأ ناشی از خروج شتاب‌زده آمریکا از منطقه غرب آسیا و شکست داعش در سوریه و عراق است.

روزنامه ایندیپندنت عربی امروز گزارش کرد که اجلاس دو روزه عربی-اروپایی تحت شعار «سرمایه‌گذاری در ثبات» و با حضور بیش از 40 نفر از سران کشورها و هیئت‌های بلندپایه از 49 کشور با هدف «بررسی راه‌های همکاری بین‌المللی بین منطقه عربی و قاره اروپا» برگزار می‌شود.

سه محور اجلاس

«ایوان سرکوش» سفیر اتحادیه اروپا در قاهره به ایندیپندنت عربی گفت، «گفت‌وگوها حول سه محور اصلی است؛ اول همکاری عربی اروپایی در حوزه‌های تجارت، سرمایه‌گذاری، آموزش، همکاری اجتماعی و فناوری و توسعه‌ای. دوم، مسائل جهانی مثل تکثرگرایی (پلورالیسم)، تغییر آب‌وهوایی و برنامه توسعه 2030 و پرونده مهاجرت و جنگ با تروریسم و افراط‌گرایی. سوم، گفت‌وگو درباره مسائل منطقه‌ای مثل مسئله صلح خاورمیانه، مسئله فلسطین، وضع سوریه و یمن و بحران لیبی».

روزنامه الکترونیکی «رأی‌الیوم» در سرمقاله امروز دوشنبه به بررسی اجلاس شرم‌الشیخ پرداخت و نوشت که از زاویه مهم منطقه‌ای می‌توان به این اجلاس نگاه کرد و آن بازگشت مصر و تلاش آن برای احیای ایفای نقش رهبری در جهان عربی و سطح جهان پس از گذشت پنج سال از تمرکز این کشور به اوضاع داخلی و مسائل اقتصادی و امنیتی به عنوان عامل تهدیدی برای ثبات آن، است.

حضور پررنگ اروپا

به نوشته این روزنامه، حضور اروپا در این اجلاس پررنگ است و ۲۸ نفر از مقامات اروپایی اعم از ۲۰ نخست‌وزیر و صدراعظم (آلمان و اتریش) و رئیس‌جمهور رومانی در این اجلاس حضور دارند امری که بیانگر تمایل اروپا برای تقویت روابط و امنیتی با همسایگان عربی و تدوین طرح‌هایی برای مقابله با مسائل دارای اهتمام دو طرف از جمله تروریسم و مهاجرت غیرقانونی است.

حضور کم‌رنگ برخی دولت‌های عربی

این روزنامه با اشاره به حضور کم‌رنگ سران عرب در این اجلاس و شرکت تنها ۱۲ نفر از آنها افزود که ملک سلمان، صباح الاحمد امیر کویت، حمد بن عیسی شاه بحرین، برهم صالح رئیس‌جمهور عراق و قاید السبسی رئیس‌جمهور تونس در این اجلاس حضور دارند اما دلیل غیبت «عبدالله دوم» شاه اردن و کاهش سطح مشارکت امارات در این اجلاس مشخص نیست و با وجود روابط قوی مصر و امارات به جای آنکه «محمد بن راشد» حاکم دبی و نخست‌وزیر امارات یا «محمد بن زاید» ولی‌عهد ابوظبی در این اجلاس شرکت کند، «حمد بن محمد الشرقی» حاکم امارت الفجیره حضور یافته است که این مسئله سوالاتی را درباره اینکه آیا بحرانی در روابط مصر و امارات به وجود آمده و یا اینکه دلایل دیگری برای این عدم حضور وجود دارد، مطرح می‌سازد.

همچنین قطر در سطح پایین در اجلاس حاضر شده است. رأی‌الیوم در این خصوص با اشاره به اینکه دولت مصر در امر دعوت از قطر خارج از عرف دیپلماتیک عمل کرده است، نوشت که عدم حضور امیر قطر در این اجلاس و شرکت نماینده دائم قطر به جای وی قابل پیش‌بینی بود، چرا که دولت مصر شخصا از امیر قطر برای این اجلاس دعوت نکرد و گویی نشان داد که تمایلی به شرکت وی در این اجلاس ندارد؛ همچنانکه عربستان سعودی نیز در اجلاس اخیر شورای همکاری خلیج‌ (فارس) همین موضع را در قبال قطر داشت.

نویسنده یادداشت همچنین به هم‌زمانی برگزاری این اجلاس با خروج آمریکا از منطقه غرب آسیا و تمرکز بر قاره آفریقا و جنوب شرقی آسیا اشاره کرد و نوشت: «این امر چه بسا منجر به ایجاد خلأ شود و لذا اتحادیه اروپا به سرعت تلاش برای پر کردن این خلأ و بستن راه‌ها به روی رقیبان روسی و چینی خود دارد، حجم مبادلات تجاری بین اروپا و جهان عرب برابر با حجم مبادلات سه کشور روسیه، چین و آمریکاست و به همین دلیل این کشورها تمایل به تقویت همکاری اقتصادی با اعراب در سایه جنگی تجاری دارند که ترامپ آن را در چند جبهه جهان به خصوص با اروپا شعله‌ور کرده است».

رأی‌الیوم در ادامه نوشت که منطقه عربی برای اتحادیه اروپا از اهمیت زیادی به خصوص در زمینه امنیتی برخوردار است و بی‌ثباتی در این منطقه باعث افزایش حملات تروریستی و موج مهاجرت غیرقانونی خواهد شد و چه بسا رهبران اروپا درک کرده‌اند که دخالت‌های نظامی آن در لیبی و عراق تا چه حد باعث ایجاد هرج‌ومرج و تبدیل این کشورها به کشورهای شکست‌خورده است.  

این روزنامه در پایان نوشت: «اینکه آیا اروپا حاضر است سرمایه‌گذاری در منطقه عربی را با ثبات و امنیت معامله کند و از سیاست قبلی در حمایت از جنگ‌‌های آمریکایی و جانبداری از تجاوزات اسرائیل عقب‌نشینی کرده یا خیر، هنوز مشخص نیست اما این نکته را باید در نظر داشت که اتحادیه اروپا و وزرای خارجه آن اخیرا نشست ورشو را تحریم کردند که خود این مسئله نیز قابل تأمل‌ است».

از آنجا که این اجلاس حدود ده روز پس از اجلاس «ورشو» برگزار شد و برخی مسئولان فلسطینی و مطبوعات عربی آن را نشانه پایمال شدن مسئله فلسطین دانسته بودند، امروز روزنامه سعودی الشرق الاوسط چاپ لندن با پوشش خلاصه‌ای از سخنان سلمان شاه سعودی، عبدالفتاح السیسی رئیس جمهور مصر و دیگر سخنرانان روز نخست اجلاس شرم الشیخ، این اجلاس را برای «مقابله با چالش‌های مشترک» توصیف کرد و نوشت «اجلاس شرم الشیخ، تأکید عربی بر مرکزیت مسئله فلسطین است».

الشرق الاوسط همچنین نوشت که «اجلاس... پایبندی بزرگ عربی به لزوم رسیدن به راهکاری عادلانه و فراگیر برای مسئله فلسطین را به نمایش گذاشت و نشان داد که یکی از اولویت‌های همکاری است».

فارس