روزنامه نیویورکتایمز 11 نوامبر 2013 (20 آبان) در مقالهای به روند پیشرفت گفتوگوهای هستهای ایران و گروه 1+5 پرداخت و نوشت: روز یکشنبه دیپلماتها گفتند که جان کری و وزرای خارجه سایر قدرتهای جهانی بهدنبال تدوین توافقی موقت بهمنظور مهار برنامه هستهای ایران هستند و در عین حال، دولت ایران بر شناسایی رسمی حقوق غنیسازی خود پافشاری میکند که این مسئله، مانعی جدی به شمار میرود. گفتوگوکنندگان ایرانی و غربی در بحثهای خود در پشت درهای بسته در مورد لحن توافق احتمالی چانهزنی کردند.
در ادامه مقاله آمده است: بسیاری از گزارشها شکست گفتوگوها را به دلیل پافشاری فرانسه بر اعمال محدودیتهای شدید در مورد تأسیسات آب سنگین (تولیدکننده پولوتونیم) میدانند، اما یک مقام ارشد آمریکایی گفت اگرچه فرانسه موضعی جدیتر از شرکای خود در برخی مسائل اتخاذ کرده؛ اما گروه گفتوگوکننده هستهای ایران بود که از تکمیل و تدوین توافقی موقت امتناع کرد و گفت پیش از ادامه کار باید مشورتهای بیشتری با تهران صورت دهد. یک مقام ارشد آمریکایی روز یکشنبه در اورشلیم به خبرنگاران و کارشناسان رژیم صهیونیستی گفت که شش قدرت جهانی در گفتوگوها سندی عملی را تأیید کرده و آن را به ایرانیها ارائه کردهاند. آقای کیتون به نقل از یک مقام آمریکایی گفت که «محتوای این سند برای آنها بسیار دشوار و سنگین بود. آنها باید به خانه بازگردند و با دولت خود گفتوگو کنند و بازگردند.»
در پایان مقاله آمده است: با وجود این، ناکامی در رسیدن به یک توافق، انتقادات در کنگره را به همراه داشته و از تشدید تحریمها علیه ایران سخن گفته شده است. در اسرائیل و پادشاهیهای محافظهکار خلیجفارس نیز به منظور بسیج مخالفت با توافق، انتقادات شروع شده است. سناتور باب کروکر، عضو ارشد کمیته روابط خارجی، نیز در برنامه شبکه انبیسی از دولت اوباما انتقاد جدی کرد. آقای کری روز یکشنبه با دفاع از راهبرد گفتوگوی خود گفت که توافق برای توقف برنامه هستهای ایران که وی بهدنبال آن است، مطابق منافع اسرائیل است. وی تأکید کرد که «ما کور نیستیم و تصور نمیکنم احمق باشیم.» در قلب بحث، راهبرد دولایه دولت اوباما قرار دارد که به دنبال توافق موقت با ایران به منظور توقف موقتی تلاشهای هستهای ایران طی شش ماه است؛ به طوری که دیپلماتها زمان کافی برای گفتوگو در مورد توافقی جامعتر خواهند داشت. دولت اوباما آماده است به عنوان بخشی از توافق موقت مادامی که ایران با سایر محدودیتها در مورد فعالیت هستهای خود موافقت کند، به ایران اجازه غنیسازی در حد 5/3 درصد بدهد. یک مقام ارشد دولت آمریکا پیش از آخرین دور گفتوگوها در ژنو گفت که «آمریکا معتقد نیست حق غنیسازی به عنوان حقی اساسی و طبیعی وجود دارد و ما این موضوع را بارها به ایران گفتهایم.» ماری هرف، سخنگوی معاونت وزارت خارجه آمریکا، از اظهارنظر در مورد تحولات مربوط به گفتوگوها امتناع کرد.
تحلیل:محرمانه بودن مذاکرات، دلیل بیاعتباری برخی از گمانهها و حتی تعدادی از اخبار نیست و به سبب اهمیت اصل موضوع باید بسیار هوشیار بود چرا که برخی از گمانهها و اخبار، به خلق و خو و رفتار سیاسی آمریکاییها نزدیک است و درک اینکه آمریکاییها مخالف هر نوع غنیسازی ایران هستند، به استدلال و تکاپو نیاز ندارد، بلکه تأکید بر حقوق هستهای ایران موضوعی است که باید دائم به آن پرداخت و به آن اصرار داشت تا آن را از مشت بسته آمریکا و متحدانش درآورد.
دیدگاه ها