روزنامه گاردین 20 نوامبر 2013 (29 آبان) در مقالهای به روند گفتوگوهای هستهای ایران و گروه 1+5 پرداخت و نوشت: اختلاف میان ایران و غرب که تاکنون مانع توافق هستهای تاریخی بوده است، ظاهراً به موازات آغاز دور تازه مذاکرات در روز چهارشنبه، تا حد چشمگیری کاهش یافته است. دیوید کامرون، نخستوزیر بریتانیا نیز تماسی تلفنی با حسن روحانی، رئیسجمهور ایران، داشته و این نخستین مکالمه نخستوزیر بریتانیا با رئیسجمهور ایران طی یک دهه بهشمار میرود. سخنگوی نخستوزیر بریتانیا گفت: «دو رهبر در مورد روابط دوجانبه میان بریتانیا و ایران... از جمله انتصاب کاردار غیرمقیم در هفته گذشته بحث کردند... در مورد برنامه هستهای ایران، دو رهبر موافق بودند که در مذاکرات اخیر ژنو، پیشرفت چشمگیری حاصل شده و بهرهبرداری از فرصت ادامه مذاکرات مهم بوده است.»
در ادامه مقاله آمده است: وزیر خارجه فرانسه در نشست شب شنبه با جان کری، وزیر خارجه آمریکا پافشاری کرد که شش قدرت در گفتوگوها نباید به ایران حق غنیسازی بدهند؛ بلکه باید خواستار توقف ساخت رآکتور آب سنگین تولید پولوتونیم در اراک شوند. وزیر خارجه ایران به خبرگزاری ایسنا گفته است که «بعد از مذاکرات قبلی در ژنو، نشانههای آشکاری در مورد پیشرفتهای پشت پرده پدیدار شده است... حق غنیسازی ایران غیرقابل مذاکره بود،... اما ایرانیها ضرورتی نمیبینند این موضوع به عنوان یک حق به رسمیت شناخته شود.» وزیر خارجه ایران تشریح کرد: «حق غنیسازی نیازی به شناسایی ندارد، زیرا مطابق انپیتی، این حق سلبنشدنی است.» در صورتی که این امتیاز ایران در میز مذاکره حلوفصل شود، مانعی بزرگ از سر راه برداشته خواهد شد. مقامات غربی همگی میپذیرند که میزانی از غنیسازی بخش غیرقابل اجتناب هر نوع راهحل نهایی است، اما آمریکا و متحدانش تمایل ندارند پذیرش آن را مکتوب کنند؛ زیرا این مسئله میتواند بهطور بالقوه روندی خطرناک بهوجود آورد. غنیسازی اورانیوم دارای دو بعد و هدف است؛ میتواند برای تأسیسات تولید برق هستهای و نیز کلاهکهای هستهای سوخت تولید کند.
در پایان مقاله آمده است: در اردوگاه غرب، نشانههایی وجود داشته است که مصالحهای نیز در مورد تأسیسات اراک میتواند صورت پذیرد. یک منبع دفاعی فرانسه گفت «پافشاری فرانسه بر توقف کامل فعالیت رآکتور آب سنگین مورد توافق تمام دولت نیست... بحثی در پاریس میان وزیر خارجه و مارک هیبس، کارشناس هستهای در مؤسسه صلح بینالمللی کارنگی، میگوید: «بسیار خوشبین هستم که درک وجود دارد. برخی از فعالیتهای حساس متوقف خواهد شد. اروپاییها امیدوارند که این روند در حال حاضر مسئلهساز نخواهد بود.» هدف توافق موقت در بحثهای ژنو، کند کردن برنامه هستهای ایران، توقف و به عقب بازگرداندن برخی مؤلفهها در ازای کاهش تحریمهاست. این توافق، شش ماه به طول خواهد انجامید و طی آن، گفتوگوها با هدف رسیدن به توافقی پایدارتر ادامه خواهد یافت.
تحلیل:یکی از قواعد مهم در گفتوگوهایی که بدهبستان در آن برجسته است، وجود توازن میان دادها و ستاندها است. طرف ایرانی افزون بر حفظ معیار خطوط قرمز، باید به این قاعده نیز توجه داشته باشد و در برابر امتیازی که میدهد، مابهازای متناسب با آن را دریافت کند؛ در غیر این صورت توازن مذاکرات به هم خورده و مذاکره معنای خود را از دست میدهد و به مقولهای عبث و باطل تبدیل میشود.
دیدگاه ها