پایگاه اینترنتی کریستین ساینس مانیتور 14 ژوئیه 2014 (23 تیر) در مقالهای به سیاستهای ایران در قبال بحران عراق پرداخت و نوشت: ایران نیز مانند آمریکا برای تعیین بهترین مسیر برای عراق تلاش میکند. اعلام نیروهای داعش مبنی بر ایجاد خلافت اسلامی در بخشهایی از سوریه و عراق سبب شده ایران مشاوران و تجهیزات نظامی به بغداد بفرستد. داعش اعلام کرده که مرزهای خلافتش از الجزایر تا پاکستان نیز ادامه خواهد داشت.
اما ایران در مورد راهبردهای خود در عراق بهویژه اتحاد دوفاکتو با آمریکا نیز احتیاط به خرج میدهد. به نظر میرسد ایران در مورد اینکه هدف نهایی از این اتحاد چه باید باشد، نامطمئن است.
در ادامه مقاله آمده است: فریده فرحی، کارشناس ایران در دانشگاه هاوایی، میگوید: «ایرانیها با تنگنایی مشابه تنگنای آمریکاییها در عراق مواجهند، زیرا پویایی سیاسی عراق مستقل است... آیا ایرانیها باید مالکی را کنار گذارند یا اینکه وی را متقاعد کنند رویکردی فراگیرتر در سیاستهای خود اتخاذ کند؟» واکنش ایران با وجود لحن شدید آن، تاکنون محدود بوده است؛ احتمالاً تا حدی بهمنظور جلوگیری از تحریک نقش نظامی گستردهتر آمریکا. ایران تعدادی هواپیمای سوخو-25 به عراق داده است؛ هواپیماهایی که در جنگ 1991 خلیجفارس برای در امان ماندن از حملات به سوی ایران پرواز کردند و در این کشور مستقر شدند. پنتاگون این هفته اعلام کرد که میداند هیچ یک از نیروهای ارتش رسمی ایران در عراق نیستند.
در پایان مقاله آمده است: داود هرمیداس باوند، تحلیلگر سیاسی در تهران میگوید: «تهدیدات داعش علیه اماکن مقدس شیعیان، تحریکی عمدی است و ایران باید از واکنش افراطی پرهیز کند... کشیده شدن پای ایران به باتلاق عراق، تأمینکننده منافع ایران نیست. این وضعیت ممکن است به کشمکشهای طولانیمدت بینجامد و به فراتر از مرزهای عراق برسد... بنابراین، در صورتی که ایران به حد کافی هوشمند باشد، نباید در این بحران درگیر شود.» در حالی که ایران و آمریکا هر دو مخالف جدی داعش هستند، مقامات ارشد ایران به این نکته اشاره کردهاند که این گروه در سوریه توسط آمریکا و متحدانش در خلیجفارس ایجاد و تقویت شده است. حسین امیرعبدالهیان، معاون وزیر خارجه ایران، این هفته گفت که «مغز متفکر پشت داعش، سامانه اطلاعاتی آمریکاست». به گفته خانم فرحی، برخی مردم در خیابانهای تهران نیز معتقدند که اسرائیل[رژیم صهیونیستی] عامل بروز تهدید داعش در عراق است.
تحلیل:تحولات عراق، از جهات مختلف برای ایران اهمیت دارد از جمله اینکه حکومت مرکزی که بر اساس قانون و رأی مردم شکل گرفته، نباید تضعیف شود و آسیب ببیند که در غیر این صورت، قانون اساسی زیر پا گذاشته میشود و شیرازه کارها میپاشد و عراق دچار هرجومرج میشود که میتواند برای ایران پیامدهای امنیتی داشته باشد و دیگر اینکه ایران به تحرکات آمریکا در قضایای عراق مشکوک است؛ زیرا آمریکاییها هنوز موضع دقیق و روشنی درباره عراق نداشتهاند و تنها با فشارهای سیاسی به دولت مالکی به نقض قانون و تداوم نابسامانی که زیانهایش در بالا اشاره شد، دامن میزنند. این دو نکته مهم که در رأس توجهات ایران به عراق قرار دارد، شکلدهنده سیاست و رفتار ایران در قبال مسائل عراق است.
دیدگاه ها