چهارمين انتخابات شوراهاي اسلامي شهر و روستا نیز همزمان با انتخابات رياست جمهوري يازدهم،در راه است. مردم در روز 24 خرداد امسال علاوه بر رئیس جمهور، نمايندگان خود در شوراهاي اسلامي شهر و روستا را هم انتخاب مي كنند.

از این رو در خرداد‌ماه امسال متفاوت‌ترین صحنه سیاسی کشور را تجربه خواهیم کرد چراکه برای نخستین بار دو انتخابات ریاست‌جمهوری و شوراها به‌طور همزمان در کشور برگزار می شود.
انتخابات  شوراها در نهایت ۲۰۷‌هزارو۵۸۷ نفر را راهی شوراهای سراسر کشور خواهد کرد؛ آماری که نمی‌توان به سادگی از کنار اهمیت آن گذشت. همچنین براساس تغییری که مصوبه مجلس شورای اسلامی در قانون انتخابات ایجاد کرد، تنها در تهران، نمایندگان شورای شهر از ۱۵ نفر به ۳۱ نفر افزایش پیدا کردند.

اهميت سياسي، اجتماعي، فرهنگي و اقتصادي انتخابات شوراها را بايد در قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران جست‌وجو كرد. انتخابات شوراها در قانون اساسي چند اصل را به خود معطوف كرده؛ اصل هفتم و صدم تا صد و هفتم قانون اساسي كه دلالت دارد بر اينكه نقش مردم در ساماندهي و سازماندهي امور نقشي تعيين‌كننده است، نه تبليغاتي و تشريفاتي.

اصل هفتم قانون اساسی صراحت دارد که شوراهای اسلامی کشور یکی از ارکان‌ تصمیم‌گیری و اداره امور کشورند و اصل یکصد وسوم قانون اساسی ، استانداران فرمانداران وبخشداران را در حدود وظایف شوراها ملزم به رعایت تصمیمات آنها نموده است.

همچنین براساس اصل یکصدم قانون اساسی به‌نظر می‌رسد که غرض قانونگذار از وضع این اصل، توزیع قدرت در امور اجتماعی، اقتصادی، عمرانی، فرهنگی و...بوده و حتی دارای کارکردهای سیاسی نیز می‌توانند باشند.

 قانون اساسی با واگذاری این دسته از امور و فعالیت‌های اجتماعی به شوراها سعی کرده تمرکز منابع قدرت در دست عده‌ای خاص نباشد. همین امر نشان از اهمیت جایگاه شوراهای اسلامی شهر و روستا دارد.

برخی از وظایف شوراهای شهر عبارت است از :

۱ـ انتخاب شهردار.

۲ـ بررسی و شناخت کمبودها، نیازها و نارسایی های اجتماعی، فرهنگی و آموزشی، بهداشتی، اقتصادی و رفاهی حوزه انتخابیه و تهیه طرح ها و پیشنهادهای اصلاحی و راه حل های کاربردی در این زمینه ها.

۳- برنامه ریزی در خصوص مشارکت مردم در انجام خدمات اجتماعی، اقتصادی، عمرانی، فرهنگی، آموزشی و سایر امور رفاهی با موافقت دستگاههای ذیربط.

4- نظارت بر حسن اداره و حفظ سرمایه و دارایی های نقدی جنسی و اموال منقول وغیرمنقول شهرداری و همچنین نظارت بر حساب درآمد و هزینه آن ها به گونه ای که مخل جریان عادی امور شهرداری نباشد.

5- تصویب آیین نامه پیشنهادی شهرداری پس از رسیدگی به آن ها با رعایت دستورالعمل های وزارت کشور.

6- تصویب بودجه، اصلاح و متمم بودجه سالانه شهرداری و موسسات و شرکت های وابسته به شهرداری با رعایت آیین نامه مالی شهرداری ها و همچنین تصویب بودجه شورای شهر.

7- تصویب اساسنامه موسسات و شرکت های وابسته به شهرداری با تایید و موافقت وزارت کشور.

8- تصویب لوایح برقراری یا لغو عوارض شهر و همچنین تغییر نوع و میزان آن با در نظر گرفتن سیاست عمومی دولت که از سوی وزارت کشور اعلام می شود.

9- نظارت بر امور بهداشت نظارت شهر.

10- نظارت بر امور تماشاخانه ها، سینماها و دیگر اماکن عمومی

11- تصویب نامگذاری معابر، میادین، خیابان ها، کوچه و کوی در حوزه شهری و همچنین تغییر نام آن ها.

12- تصویب نرخ خدمات ارائه شده توسط شهرداری و سازمان های وابسته با رعایت آیین نامه مالی و معاملات شهرداری ها.

13- تصویب نرخ کرایه وسایل نقلیه درون شهری.

14- وضع مقررات مربوط به ایجاد و اداره میدان های عمومی توسط شهرداری، برای خرید و فروش مایحتاج عمومی با رعایت مقررات موضوعه.

15- وضع مقررات لازم در مورد تشریک مساعی شهرداری با ادارات و بنگاه های ذیربط، برای دایر کردن نمایشگاههای کشاورزی، هنری، و…

انتخاب اعضاي شورا و در نهايت شهردار از دل اين شورا به نوعي به زندگي مردم در تمامي زمينه‌ها ارتباط دارد كه همين نكته مي‌تواند مويد نقش ويژه و خاص اين انتخابات در جامعه باشد. چون اين انتخابات با زندگي روزمره مردم ارتباطي نزديك دارد، جايگاه ويژه‌اي را در كشور براي خود باز كرده است.

با توجه به نکات بالا، شورای شهر، به کسانی نیازمند است که از تبحر و تخصص های میدانی و عملیاتی مناسبی بهره مند باشد تا در اداره فنی شهر و ارایه خدمات مناسب به شهروندان و آبادانی آن، شهردار را یاری داده و حمایت نمایند.

بدین خاطر وجود افراد فاقد تخصص های فنی و صرفا با گرایش های سیاسی در این عرصه ، موضوعیت نداشته و موجب درجا زدن مدیریت شهری و گرفتار شدن در گرداب بحث های سیاسی روزمره و اختلافات گروههای مختلف می شود که ضمن تضییع حقوق شهروندان، موجبات نارضایتی مردم را فراهم می سازند.

جنبه دیگر اهمیت انتخابات شوراها از آن جهت است که بسیاری از تحلیلگران، پیروزی در آن را دروازه پیروزی برای مجلس و دولت در عرصه سیاسی می‌دانند. عضویت در شورای شهر و روستا با پذیرفتن منصب نمایندگی در مجلس منافاتی ندارد؛ در واقع افراد، همزمان که عضو شورای شهر هستند، می‌توانند برای نمایندگی در مجلس شورای اسلامی نیز نامزد شوند؛ به‌عبارت دیگر شورای شهر و روستا بستری برای ورود به سایر عرصه‌های قدرت سیاسی است.

به عبارتی می توان گفت خيابان بهشت پلي براي رسيدن به بهارستان و پاستور است و نگاه و برنامه عملیاتی برخی از جریان های سیاسی این گونه است که از سنگر شوراها به مجلس و از مجلس به پاستور راه پيدا كنند.بر این اساس به روشنی درمی یابیم که غفلت از انتخابات شوراها خسران های بسیاری در پی خواهد داشت.

منابع

1-     قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

2-     انتخابات شورای شهر و اهمیت آن- فریبا رحمانی

3-     پایگاه اختصاصی گیلانیان- سيدعبدالباقي اسحاقي

4-     روزنامه جوان ۲۶ اسفند ۱۳۹۱