پیام امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی) به کنگره عظیم حج که دیروز صادر شد، بسیار دردمندانه، دلسوزانه و سرشار از روشنگری، انذار و تبشیر و ترغیب و برانگیختگی بود. محور همه این‌ها دو نکته اساسی بود:

1- اتحاد و برادری مسلمانان در زیر لوای توحید؛ دو مسئله بسیار مهم، بیان این محور را ضروری می‌نمود، یکی وضعیت اسفبار و رقت‌انگیز جهان اسلام؛ و دیگری موسم حج که عینی‌ترین تجلی روح وحدت‌ برادرانه در اوج خلوص و معنویت است. این دو مسئله، در حال حاضر در نقطه مقابل یکدیگر قرار دارند و آنچنان از هم دور و مغایر با یکدیگرند که گویا هیچ نسبت پیوندی بین آن‌ها وجود ندارد. مدت‌هاست وضعیت در بخشی از جهان اسلام، از تفرقه و اختلاف، گذشته و به مرحله جرم و جنایات از بدترین نوعش رسیده و روزبه‌روز زمینه گسترش آن، افزایش هم می‌یابد. در این میان، آنچه که باید کشف شود و در آن، مداقه جدی صورت گیرد که با وجود کشف شدن، در آن مداقه لازم انجام نگرفته، این است که با وجود مناسک وحدت‌بخشی مانند حج که جزئی از اعتقادات تمام مذاهب اسلامی است، چرا مسلمانان در انجام امور جاری اجتماعی داخلی و خارجی، از آن غافل و درگیر بدترین اعمال خلاف آموزه‌های حج هستند؟ پاسخ این پرسش در دو موضوع اساسی نهفته است: یکی درک نکردن درست فلسفه حج؛ و دیگری توطئه‌های پیچیده دشمن؛ که امام خامنه‌ای(مدظله‌العالی) نکته دوم را به همین موضوع اختصاص دادند.

2- شناخت دشمن و مقابله با نقشه‌ها و شیوه‌های او؛ شناخت دشمن و مقابله با دسیسه‌های آن، همیشه کار ساده‌ای نیست و زمانی سخت‌تر می‌شود که مسئولان شناخت دشمن و دسیسه‌هایش، خودشان بازیچه و مزدور دشمن باشند. در موقعیت فعلی، بخشی از جهان اسلام دچار این مصیبت است و سردمداران برخی از کشورهای اسلامی به جای شناخت و مقابله با دشمنان اسلام، در ایجاد اختلاف و برادرکشی میان مسلمانان همدست آن‌ها شده‌اند و آتش معرکه‌ای را شعله‌ور می‌کنند که شمنان می‌خواهند. سرسپردگی این سردمداران به اجانب، کار امت اسلامی را مشکل می‌کند؛ ولی رافع مسئولیت آن‌ها نیست و به‌نوعی باعث سنگین‌تر و سخت‌تر شدن مسئولیت آن‌ها به‌ویژه نخبگان و اندیشمندان امت اسلامی می‌شود. آموزه‌های حج، محکم‌ترین حجت و قوی‌ترین تکیه‌گاه برای دعوت مسلمانان به وحدت و همبستگی و مقابله با دشمنانی است که خود با وحدت، امت اسلام را چندپاره کرده و به جان هم انداخته‌اند. حج، زمانی ابراهیمی و الهی می‌شود که با شکل‌گیری وحدت در بین مسلمانان و شناسایی و مقابله با اجانب، تمامی راه‌های نفوذ دشمن و توطئه‌آفرینی‌های آن مسدود شود.